Disacharydy – Charakterystyka
Disacharydy, znane również jako dwucukry, to węglowodany powstałe w wyniku reakcji kondensacji dwóch monosacharydów, przy jednoczesnym wydaleniu cząsteczki wody. Podobnie jak monosacharydy, disacharydy są rozpuszczalne w wodzie i mają słodki smak. Do głównych kategorii węglowodanów należą: monosacharydy, disacharydy, oligosacharydy i polisacharydy.
Klasyfikacja Disacharydów
Disacharydy dzielą się na dwa typy:
- Disacharydy redukujące: Zawierają wolną jednostkę hemiacetalową. Przykłady to celobioza i maltoza.
- Disacharydy nieredukujące: Brak wolnej jednostki hemiacetalowej, łączą się poprzez wiązania acetalowe. Przykłady to sacharoza i trehaloza.
Powstawanie Disacharydów
Disacharydy powstają z połączenia dwóch monosacharydów, co wiąże się z usunięciem cząsteczki wody oraz utworzeniem wiązania glikozydowego. Na przykład, laktoza (cukier mleczny) składa się z glukozy i galaktozy, natomiast sacharoza powstaje z glukozy i fruktozy.
Właściwości Disacharydów
Wiązania glikozydowe mogą powstawać pomiędzy różnymi grupami hydroksylowymi monosacharydów, a także różnić się konfiguracją w pozycji anomerycznej (α lub β). Nawet identyczne monosacharydy mogą tworzyć różne disacharydy, co prowadzi do zróżnicowanych właściwości chemicznych i fizycznych.
Powszechne Disacharydy
Wśród powszechnie występujących disacharydów można wymienić:
- Sacharoza
- Maltoza
- Laktoza
Rozpad Enzymatyczny Disacharydów
Disacharydy w pożywieniu nie mogą ulegać glikolizie bez wcześniejszego rozkładu do monosacharydów. Proces ten wymaga działania enzymów glikozydaz, zwanych disacharydazami, które znajdują się w mikrokosmkach jelita cienkiego. Przykłady takich enzymów to maltaza, laktaza, inwertaza, β-galaktozydaza i trehalaza.
