Dialektyka dialektyki: Manifest rumuńskiego surrealizmu
Dialectique de la dialectique. Message adressé au mouvement surréaliste international (pol. Dialektyka dialektyki. Odezwa do międzynarodowego ruchu surrealistycznego) to manifest rumuńskich surrealistów Gherasima Luca i Dolfi Trosta, opublikowany w 1945 roku w Bukareszcie. Stanowi on jeden z kluczowych tekstów programowych rumuńskiego surrealizmu, obok Critica mizeriei (Krytyka nędzy) autorstwa Gellu Nauma, Paula Păuna i Virgila Teodorescu.
Główne założenia manifestu
Manifest definiuje „nadrzeczywistość” jako „pejzaż surrealistyczny, przestrzeń pomiędzy snem a czwartym wymiarem”. Autorzy postulują pełną konfrontację egzystencji dziennej z nocną, krytykując dotychczasowy dorobek rumuńskiej awangardy. Podkreślają, że surrealizm powinien opierać się na ciągłej „negacji negacji”, co oznacza, że artysta powinien pozostać w opozycji do świata i samego siebie, gotowy na nowe odkrycia.
Aspekty polityczno-społeczne
W kontekście politycznym, autorzy nawiązują do psychoanalizy, porównując walkę klasową do konfliktu ojciec-syn. Zwracają uwagę na konieczność „erotycznej rewolucji” proletariatu, uznając miłość jako rewolucyjną metodę charakterystyczną dla surrealizmu.
Publikacja i dostępność
Tekst w języku polskim został opublikowany w tomie Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangard Europy Środkowej, redagowanym przez Jakuba Kornhausera i Kingę Siewior, Wydawnictwo UJ, Kraków 2015.
Linki zewnętrzne
Kategoria: Surrealizm
