Diakonat w Kościele
Diakon (gr. diákonos – „sługa”) to pierwszy stopień święceń sakramentalnych w Kościele katolickim, prawosławnym oraz trzeci w Kościołach protestanckich. Diakonat wykształcił się w początkach chrześcijaństwa jako urząd odpowiedzialny za funkcje charytatywne.
Historia diakonatu
W Dziejach Apostolskich (Dz 6, 1–6) apostołowie powołali siedmiu mężczyzn, aby wspierali ich w codziennych obowiązkach. Diakoni odgrywali również ważną rolę liturgiczną, odczytując Ewangelię i udzielając sakramentów.
Diakonisy
Wczesne Kościoły posiadały instytucję diakonis, które zajmowały się duszpasterstwem kobiet i działalnością charytatywną. W 2017 roku w prawosławnym Kościele Aleksandrii wyświęcono pięć kobiet na diakonisy.
Diakonat w Kościele rzymskokatolickim
W Kościele rzymskokatolickim diakonat jest pierwszym stopniem sakramentu święceń. Diakoni pełnią funkcje pomocnicze, asystując kapłanom w liturgii, ale nie celebrują mszy ani nie udzielają sakramentu pokuty.
Zadania diakonów
- Posługa liturgii: Diakoni asystują podczas mszy, mogą udzielać chrztu oraz przewodniczyć niektórym nabożeństwom.
- Posługa słowa: Diakoni odczytują Ewangelię i mogą wygłaszać homilie.
- Posługa miłości: Diakoni angażują się w pomoc charytatywną i duszpasterską, wspierając potrzebujących.
Rodzaje diakonatu
Diakoni dzielą się na stałych (żonatych i celibatariuszy) oraz przejściowych, którzy są w drodze do kapłaństwa. W Polsce diakonat jest często stopniem przejściowym.
Diakonat w Kościołach prawosławnych
Diakoni w Kościołach prawosławnych pełnią podobne zadania, asystując duchownym podczas nabożeństw. Używają specyficznych szat liturgicznych, takich jak sticharion i orarion.
Diakonat w Kościołach protestanckich
W większości kościołów protestanckich diakonat istnieje zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet. Diakoni zajmują się pracą charytatywną, dydaktyczną i liturgiczną.
Diakonat w innych religiach
Wśród Świadków Jehowy funkcje zborowe mają inne nazewnictwo, na przykład diakon to „sługa pomocniczy”.
Kardynał diakon
Kardynał diakon to tytuł nadawany niektórym kardynałom, którzy pełnią szczególne funkcje w Kościele katolickim.