Diagnostyka laboratoryjna
Diagnostyka laboratoryjna, znana również jako analityka medyczna, obejmuje badania składu oraz parametrów biologicznych i fizykochemicznych materiałów pobranych od pacjentów. Badania te wykonywane są in vitro z wykorzystaniem różnych technik, takich jak mikroskopia, biochemia czy immunologia, w celu postawienia diagnozy lub monitorowania leczenia.
Współczesne podejścia w diagnostyce
Postęp w biomedycynie i medycynie molekularnej przyczynił się do rozwoju diagnostyki laboratoryjnej opartej na biologii molekularnej. Obejmuje ona takie dziedziny jak:
- laboratoryjna genetyka medyczna
- laboratoryjna biologia medyczna
- laboratoryjna chemia medyczna
- laboratoryjna diagnostyka sądowa
Dyscypliny diagnostyki laboratoryjnej
W Polsce istnieje możliwość kształcenia podyplomowego w różnych specjalnościach analityki medycznej, które są regulowane przez Ministerstwo Zdrowia. Do kluczowych dziedzin należą:
- cytomorfologia medyczna
- epidemiologia
- laboratoryjna hematologia medyczna
- mikrobiologia medyczna
Regulacje prawne
Do 2022 roku podstawowym dokumentem regulującym diagnostykę laboratoryjną w Polsce była Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej (KIDL). Ustawa ta definiowała zasady funkcjonowania personelu laboratoryjnego oraz obowiązki Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych (KRDL). W 2022 roku wprowadzono nową ustawę o medycynie laboratoryjnej, która utrzymała dotychczasowe struktury.
Uprawnienia diagnosty laboratoryjnego
Uprawnienia diagnosty laboratoryjnego przysługują absolwentom analityki medycznej oraz osobom kończącym podyplomowe studia w tej dziedzinie. Przed wprowadzeniem ustawy KIDL, uprawnienia te przyznawano również biologom, jednak obecnie wymagana jest dodatkowa specjalizacja w analityce medycznej.
Specjalizacje
Specjalizacje w diagnostyce laboratoryjnej są dostępne dla osób, które posiadają już uprawnienia diagnosty laboratoryjnego. W Polsce funkcjonują dwa tryby szkolenia: regularne studia specjalizacyjne oraz uznanie dorobku zawodowego jako równoważnego programowi specjalizacji. Wymienione dziedziny specjalizacji obejmują między innymi diagnostykę sądową oraz hematologię medyczną.
Linki zewnętrzne
Więcej informacji można znaleźć na stronie Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej.
