Deus ex machina
Deus ex machina (łac. „bóg z maszyny”) to termin pochodzący z dramatu antycznego, wprowadzone przez Eurypidesa. W jego sztukach pojawiał się bóg, który nagle rozwiązywał konflikt, co pozwalało na szybkie zakończenie akcji. Wówczas używano mechanicznych urządzeń, aby aktor grający boga mógł być spuszczany na scenę.
Obecnie termin ten oznacza wszelkie nagłe zmiany sytuacji, które są trudne do wytłumaczenia w kontekście naturalnego rozwoju wydarzeń. W znaczeniu alegorycznym odnosi się do nieoczekiwanego pojawienia się Boga. Przykładem współczesnego zastosowania tego pojęcia jest humorystyczna sztuka Woody’ego Allena pt. „Bóg”.
W kontekście naukowym, „deus ex machina” oznacza wprowadzenie nieudowodnionej koncepcji, która ma na celu hipotetyczne wyjaśnienie danego problemu.
Kluczowe punkty
- Pojęcie wprowadzone przez Eurypidesa w dramacie antycznym.
- Dotyczy nagłych rozwiązań konfliktów na scenie.
- Obecnie używane w literaturze i nauce jako metafora nieoczekiwanych zmian.
Kategorie
- Zabiegi narracyjne
- Teatr
- Zwroty łacińskie
