Derek Harold Richard Barton
Derek Harold Richard Barton (8 września 1918 – 16 marca 1998) był brytyjskim chemikiem, który zdobył Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii w 1969 roku. Jego badania koncentrowały się na wpływie stereochemii na szybkość reakcji chemicznych oraz na analizie konformacyjnej.
Kariera akademicka
Barton pełnił funkcje profesorskie na kilku prestiżowych uczelniach:
- Uniwersytet Londyński (1953-1955)
- Uniwersytet w Glasgow (1955-1957)
- Imperial College London (1957-1970)
Był także członkiem Royal Society oraz innych towarzystw naukowych.
Badania naukowe
W swojej pracy naukowej Barton zajmował się:
- Biosyntezą steroidów i terpenów
- Badaniem ich właściwości fizycznych i chemicznych
- Chemii fizycznej i teoretycznej oraz fotochemii
W 1950 roku, wspólnie z Oddem Hasselem, zainicjował analizę konformacyjną, badając zależności między strukturą konformeru a jego reaktywnością i właściwościami fizycznymi, wykorzystując steroidy, terpeny, alkaloidy oraz cykloheksan jako związek wzorcowy.
Osiągnięcia
Do jego najważniejszych odkryć należą:
- Reakcja Bartona (1960) – ułatwiająca syntezę hormonu aldosteronu poprzez fotolizę azotynów.
- Reakcja Bartona-McCombiego (1975) – wolnorodnikowa deoksygenacja II-rzędowych alkoholi, zastosowana w syntezie antybiotyków aminoglikozydowych.
Pod koniec życia skoncentrował się na selektywnym utlenianiu węglowodorów nasyconych.
Podsumowanie
Derek Barton był wybitnym chemikiem, którego prace miały znaczący wpływ na rozwój chemii organicznej i analizy konformacyjnej. Jego odkrycia przyczyniły się do postępu w dziedzinie biosyntezy oraz syntez chemicznych.
