Data juliańska i dni juliańskie
Data juliańska to liczba dni, która upłynęła od 1 stycznia 4713 p.n.e. według kalendarza juliańskiego. System ten został wprowadzony przez Josepha Scaligera w 1583 roku i oznaczany jest symbolem JD (Julian Date). Dni juliańskie są wykorzystywane głównie w astronomii do precyzyjnych obliczeń czasowych.
Wyznaczanie daty juliańskiej
Doby w systemie juliańskim zaczynają się w południe (12:00 UTC). Część ułamkowa, która wskazuje na czas po południu, jest dodawana do numeru dnia, co prowadzi do powstania tzw. ciągłych dat juliańskich. Zmodyfikowana data juliańska (MJD) jest często używana, aby uprościć obliczenia, przyjmując wzór: MJD = JD – 2400000.5.
Przykład zastosowania
Przykładowe daty gregoriańskie i ich odpowiadające dni juliańskie:
- 1074.06.01 18:35 – 2113488.2747
- 2005.04.19 02:04 – 2453479.5867
Aby obliczyć różnicę dni między tymi datami, od największej wartości JD odejmujemy mniejszą, co daje 339991.31201 dni.
Algorytm obliczania daty juliańskiej
Założenia wstępne
W systemie nie ma roku 0. Rok 1 n.e. następuje po 1 p.n.e. Astronomowie często przyjmują numerację lat od zera dla uproszczenia obliczeń, co prowadzi do różnic w datach historycznych.
Obliczenia daty juliańskiej
Wzór na obliczenie daty juliańskiej:
JD' = Int(365.2425 * R) + Int(30.6001 * M) + D + 1720994.5 T = G/24 + m/(60 * 24) + S/(3600 * 24) JD = JD' + P + T
Gdzie P to korekta na lata przestępne dla dat po 1.10.1582 r.
Obliczenia z daty kalendarza gregoriańskiego
Wzór na obliczenie dni juliańskich z daty gregoriańskiej:
X = (M + 9) / 12 A = 4716 + R + Int(X) Y = 275 * M / 9 V = 7 * A / 4 B = 1729279.5 + 367 * R + Int(Y) - Int(V) + D JD = B + 38 - E
Obliczanie daty kalendarza gregoriańskiego z dni juliańskich
Wzór na konwersję dni juliańskich na datę kalendarza:
W = JD + 0.5 X = INT(W) U = W - X Y = INT((X + 32044.5) / 36524.25) Z = X + Y - INT(Y / 4) - 38 ...
Wynikiem są zmienne R, M, D, które odpowiadają roku, miesiącowi i dniowi w kalendarzu gregoriańskim.
Algorytmy te obejmują cały okres 7980 lat juliańskich i są stosowane zarówno w kalendarzu juliańskim, jak i gregoriańskim.
