Dama pikowa
Dama pikowa (ros. Пиковая дама) to opera Piotra Czajkowskiego w trzech aktach, stworzona na podstawie opowiadania Aleksandra Puszkina. Libretto napisał Modest Czajkowski, brat kompozytora.
Historia powstania
Opera powstała na zlecenie teatru petersburskiego w 1887 roku. Po wstępnej odmowie Czajkowski zgodził się na projekt na początku następnego sezonu. W ciągu 44 dni stworzył zarys dzieła, a w 1890 roku dopracowywał teksty i arie we współpracy z Mikołajem Fignerem, który miał grać Hermana. Po prapremierze opera odniosła ogromny sukces, a Czajkowski uznał ją za swoje arcydzieło.
Obsada
- Herman – tenor
- Książę Tomski – baryton
- Książę Jelecki – baryton
- Czekaliński – tenor
- Surin – bas
- Czaplicki – tenor
- Narumow – bas
- Mistrz Ceremonii – tenor
- Hrabina – mezzosopran
- Liza – sopran
- Polina – kontralt
- Masza – sopran
- Guwernantka – mezzosopran
Treść
Akcja opery rozgrywa się w Petersburgu pod koniec XVIII wieku.
Akt I
Herman, tajemniczy gracz, spędza czas w kasynach i opowiada Tomskiemu o swojej miłości do nieznanej kobiety. W ogrodzie spotyka hrabinę, która w młodości była hazardzistką i zna sekret trzech wygrywających kart. Herman pragnie poznać ten sekret, co prowadzi do konfliktu.
Akt II
Na balu książę Jelecki zapewnia Lizę o swojej miłości, podczas gdy Herman postanawia zdobyć tajemnicę hrabiny. Herman ukrywa się w sypialni hrabiny, która umiera w wyniku szoku po jego groźbie, a Liza odrzuca Hermana, obwiniając go o jej śmierć.
Akt III
Herman otrzymuje list od Lizy, w którym mu wybacza. W kasynie wygrywa, jednak w końcu pojawia się dama pikowa zamiast oczekiwanego asa, co prowadzi go do obłędu.
Bibliografia
- Lesław Czapliński, Czy ktoś jeszcze grywa dziś w faraona?… albo w szponach hazardu (o „Damie pikowej”), „Muzyka21”, nr 7-8/2008
