Częstochowskie Towarzystwo Naukowe
Częstochowskie Towarzystwo Naukowe (CzTN) działa na rzecz rozwoju nauki i kultury w regionie częstochowskim poprzez działalność popularyzatorską oraz wydawniczą. Od 1934 roku wydaje czasopismo Ziemia Częstochowska i organizuje różnorodne konferencje oraz spotkania naukowe.
Towarzystwo zrzesza 79 członków czynnych oraz dwóch honorowych: prof. Janusza Berdowskiego (rektora AJD) i mgr Ewę Derda (dyrektor Biblioteki Publicznej). CzTN angażuje się w promowanie idei utworzenia Jurajskiego Parku Narodowego oraz organizuje konkursy dla młodzieży. Działa również w ramach szerokich akcji, jak Światowy Rok Fizyki w 2005 roku.
Spotkania CzTN odbywają się w budynkach Akademii im. Jana Długosza oraz Muzeum Częstochowskiego, a cykliczne wykłady naukowe dla mieszkańców organizowane są w „Centrum Promocji Młodych” w Częstochowie.
Historia
Towarzystwo zostało założone 25 lutego 1932 roku jako Towarzystwo Popierania Kultury Regionalnej. W początkowym okresie działalności koncentrowano się na ochronie przyrody oraz zabytków regionu. Pierwszy numer Ziemi Częstochowskiej ukazał się w 1934 roku.
Po II wojnie światowej działalność Towarzystwa została wstrzymana, a większość jego dorobku zniszczona. Wznowiło działalność 11 kwietnia 1946 roku, lecz zostało zawieszone w 1950 roku przez władze miejskie. W 1957 roku CzTN zostało reaktywowane z podziałem na sekcje naukową i artystyczną, a w 1979 roku zmieniło nazwę na obecną. W 1993 roku zrezygnowano z podziału na wydziały.
Prezesi Towarzystwa
- 1932-1932: Kazimierz Kühn
- 1932-1938: Wacław Płodowski
- 1938-1939: Aleksander Radłowski
- 1946-1950: Aleksander Radłowski
- 1957-1962: Antoni Kłyk
- 1962-1979: Eugeniusz Suchecki
- 1979-1984: Jerzy Kołakowski
- 1984-1989: Leopold Jezierski
- 1989-1993: Marceli Antoniewicz
- 1993-2013: Marian Głowacki
- 2013-2015: Grzegorz Majkowski
- 2015-2021: Cezary Gębicki
- 2021 – obecnie: Beata Urbanowicz
Podsumowanie
CzTN odgrywa istotną rolę w rozwoju nauki i kultury w regionie Częstochowy, organizując szereg wydarzeń naukowych oraz wydając czasopismo. Jego historia sięga 1932 roku, a obecnie kontynuuje tradycję popularyzowania wiedzy i ochrony dziedzictwa kulturowego.