Czeladź
Czeladź to miasto w województwie śląskim, w powiecie będzińskim, uzyskane prawa miejskie w XIII wieku. Według danych z 31 grudnia 2021 roku, populacja wynosiła 30 492 mieszkańców, a powierzchnia miasta to 16,4 km², co stanowi 4,5% powierzchni powiatu. Czeladź graniczy z Będzinem, Sosnowcem, Katowicami i Siemianowicami Śląskimi.
Środowisko naturalne
Miasto charakteryzuje się zróżnicowanym środowiskiem naturalnym, w tym:
- Rzeka Brynica
- Wzgórze Borzecha (281 m n.p.m.)
- Wzgórze Zglisko/Żglisko (274,9 m n.p.m.)
W Czeladzi znajduje się kilka parków miejskich, m.in. Park im. Jordana, Park Miejski im. Tadeusza Kościuszki oraz Park Alfred.
Demografia
Nazwa miasta pochodzi od słowa „czeladź”, oznaczającego ogół osób służących na dworze książęcym. Czeladź była częścią księstwa siewierskiego i biskupstwa krakowskiego. W historycznych dokumentach podatkowych z lat 1470-1480 odnotowano 29 łanów czynszowych oraz inne dobra.
Zabytki
W Czeladzi znajdują się liczne zabytki, w tym:
- Kościół św. Stanisława Biskupa
- Figura św. Jana Nepomucena
- Stary układ architektoniczny z XIII wieku
- Pałac „Pod Filarami”
- Osiedle robotnicze w dzielnicy Piaski
Gospodarka
Czeladź rozwija się gospodarczo dzięki firmom takim jak Buderus, PEG S.A. oraz wielu małym przedsiębiorstwom. Wschodnia Strefa Ekonomiczna przyciąga inwestycje, a w mieście znajduje się Centrum Handlowe M1 oraz kilka dyskontów spożywczych. Miasto ma także udziały w Górnośląskim Towarzystwie Lotniczym.
Oświata
W Czeladzi dostępne są różnorodne placówki oświatowe, w tym przedszkola oraz szkoły podstawowe, a także Zespół Szkół Specjalnych i Kolegium Pracowników Służb Społecznych.
Kultura
Życie kulturalne wspierają instytucje takie jak Muzeum Saturn, Miejska Biblioteka Publiczna oraz Kopalnia Kultury, która organizuje różnorodne wydarzenia artystyczne.
Sport
W Czeladzi działają kluby sportowe, takie jak MCKS oraz Górnik Piaski. Miasto dysponuje stadionami piłkarskimi oraz nowoczesnymi boiskami.
Transport
Transport w Czeladzi zapewniają drogi krajowe i linie autobusowe oraz tramwajowe, umożliwiające dojazd do okolicznych miast.
Administracja i polityka
Czeladź jest gminą miejską, z Radą Miejską składającą się z 21 radnych, a burmistrzem jest Zbigniew Szaleniec.
Podział terytorialny
Miasto Czeladź dzieli się na kilka części, w tym Czeladź, Kolonię Małobądz oraz Piaski.
Miasta partnerskie
- Auby
- Żydaczów
- Viesīte
- Várpalota
