Czechosłowacki Kościół Husycki (CČSH)
Czechosłowacki Kościół Husycki, znany jako CČSH, to wspólnota religijna działająca w Czechach i na Słowacji. Jego powstanie miało miejsce w kontekście kryzysu Kościoła katolickiego po I wojnie światowej, kiedy to hierarchia kościelna była postrzegana jako wsparcie dla rządów Habsburgów.
Historia
W 1920 roku, niezadowoleni z sytuacji w Kościele katolickim, część księży zainicjowała ruch Precz od Wiednia i od Rzymu. W obliczu braku akceptacji dla ich postulatów, nastąpiło zerwanie jedności z Kościołem katolickim, co doprowadziło do powstania narodowego Kościoła Czechosłowackiego. Jego pierwsze nabożeństwo odbyło się 8 stycznia 1920 roku w Pradze.
W 1924 roku Kościół przeszedł rozłam, w wyniku którego powstał Kościół Prawosławny Czechosłowacji. W kolejnych latach CČSH liberalizował swoje nauki, wprowadzając m.in. ordynację kobiet na duchownych w 1947 roku i na biskupów od 2000 roku. W 1971 roku przyjął obecną nazwę.
W 2005 roku Kościół zmagał się z kryzysem wewnętrznym, co doprowadziło do ustąpienia patriarchy Jana Schwarza. W 2006 roku ujawniono skandal związany z biskupem Karel Bicanem.
Doktryna
Doktryna CČSH ewoluowała na przestrzeni lat. W początkowym okresie (1920-1924) była ortodoksyjna, a następnie przeszła transformację w kierunku modernizmu. Główny teolog, Karel Farský, odrzucił tradycyjne dogmaty, w tym boskość Jezusa Chrystusa oraz Trójcę Świętą. W 1971 roku Kościół powrócił do wyznawania Credo, jednocześnie zbliżając się do nestorianizmu.
Organizacja
Czechosłowacki Kościół Husycki funkcjonuje w systemie episkopalno-synodalnym, podzielony na sześć diecezji (Brno, Praga, Hradec Králové, Ołomuniec, Pilzno oraz Bratysława), posiadając 290 wspólnot religijnych.
Obecni biskupi diecezjalni (2023)
- Juraj Jordán Dovala (Brno)
- David Tonzar (Praga)
- Pavel Pechanec (Hradec Králové)
- Tomáš Chytil (Ołomuniec)
- Lukáš Bujna (Pilzno)
- Jan Hradil (Bratysława)
Patriarchowie
Kościół Czechosłowacki (1921–1971)
- 1924–1927 – Karel Farský
- 1927–1942 – Gustav Adolf Procházka
- 1946–1961 – František Kovář
Czechosłowacki Kościół Husycki (od 1971)
- 1961–1990 – Miroslav Novák
- 1991–1994 – Vratislav Štěpánek
- 1994–2001 – Josef Špak
- 2001–2005 – Jan Schwarz
- od 2006 – Tomáš Butta
