Czas zaprzeszły

Czas zaprzeszły

Czas zaprzeszły, znany również jako Plusquamperfectum, służy do podkreślenia, że dana czynność miała miejsce i zakończyła się przed innym zdarzeniem w przeszłości.

Język polski

W języku polskim czas zaprzeszły jest używany głównie w kontekście stylizacji. Tworzy się go przez dodanie do przeszłego czasu czasownika formy „być” z końcówką „-ł”. Przykład: „jużem był wszedł”.

Przykłady z literatury

• A Jeszcze nie przyszedł był Jezus do wsi… – Biblia, J 11,19
• Bodajżem cię, ty hultaju, nigdy nie była znała. – Julius Roger
• Myślisz acani, że on dla choroby zmienił swoje obyczaje? Powinnyście były powrócić… – J.I. Kraszewski

Język słowacki

Czas zaprzeszły w języku słowackim (dávnominulý čas) jest rzadko używany. Tworzy się go przez czasownik posiłkowy „byť” w przeszłym czasie oraz imiesłów przeszły zakończony na „-l”.

Język bułgarski

Czas zaprzeszły, zwany czasem przeszłym uprzednim, jest powszechnie używany w mowie i piśmie. Tworzy się go za pomocą czasownika „съм” oraz imiesłowu przymiotnikowego czynnego.

Język angielski

Czas zaprzeszły (Past Perfect) składa się z czasownika posiłkowego „have” w czasie Past Simple oraz trzeciej formy czasownika głównego. W stronie biernej dodaje się „been” do konstrukcji.

Język niemiecki

Czas zaprzeszły (Plusquamperfekt) tworzy się z czasownika posiłkowego „haben” lub „sein” w czasie Imperfekt oraz imiesłowu czasu przeszłego.

Język niderlandzki

W niderlandzkim czas zaprzeszły składa się z czasownika posiłkowego „hebben” lub „zijn” w czasie imperfectum oraz trzeciej formy czasownika głównego.

Język francuski

Czas zaprzeszły (plus-que-parfait) składa się z czasownika posiłkowego „avoir” lub „être” w czasie imparfait oraz imiesłowu przeszłego. Używany jest także w trybie łączącym.

Język hiszpański

Czas zaprzeszły (preterito pluscuamperfecto) tworzy się z czasownika „haber” w czasie preterito imperfecto oraz imiesłowu biernego.

Język fiński

W fińskim czas zaprzeszły (plusquamperfekti) składa się z czasownika „olla” w czasie imperfekti oraz imiesłowu biernego.

Język włoski

W języku włoskim istnieje kilka czasów zaprzeszłych, takich jak trapassato prossimo, który tworzy się z czasownika posiłkowego oraz imiesłowu przymiotnikowego. Używany jest także w trybie łączącym.

Język koreański

W języku koreańskim czas zaprzeszły tworzy się poprzez dodanie „었” do formy przeszłej czasownika.

Podsumowanie

Czas zaprzeszły występuje w wielu językach, każdy z nich ma swoje zasady tworzenia tego czasu. Używany jest głównie do wskazywania na wcześniejsze zdarzenia w przeszłości.