„`html
Czarnowęsy
Czarnowęsy (niem. Zarnefanz) to wieś sołecka w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, w gminie Białogard. W 2007 roku miejscowość liczyła 325 mieszkańców. W latach 1975–1998 należała do województwa koszalińskiego.
Geografia
Wieś położona jest około 12 km na południe od Białogardu, nad rzeką Mogilicą, przy linii kolejowej Gdańsk – Stargard. W okolicy znajduje się pagórek Góra Płaskosz (83 m n.p.m.).
Toponimika
Nazwa „Czarnowęsy” pochodzi z języka łużyckiego i oznacza „czarny wąż”, co odnosi się do historycznego bagna, które znajdowało się w okolicy.
Historia
Wieś była lennem rodu Hechthausen. W XVIII wieku znajdowała się w rękach rodziny von Münchow, a później von Uckermannów i von Lühe. W 1870 roku wybudowano młyn, a w 1939 roku Czarnowęsy miały 265 mieszkańców.
Zabytki i ciekawe miejsca
- Park pałacowy: rozciągający się na 23,38 ha, z wieloma starymi drzewami, w tym bukami i dębami.
- Ławka diabła: kamień z wgłębieniem przypominającym ludzką dłoń, związany z lokalną legendą.
- Cmentarze:
- Rodowy, ewangelicki z bluszczem i starodrzewiem.
- Nieczynny, z zachowanym układem przestrzennym i pomnikami przyrody.
Gospodarka
W Czarnowęsach działa oczyszczalnia ścieków oraz kotłownia osiedlowa. W rzece Mogilica prowadzona jest hodowla pstrąga.
Przyroda
Okolica obfituje w aleje pomników przyrody, w tym lipy i dęby. W okolicy można spotkać żurawie oraz torfowisko uznawane za użytek ekologiczny.
Turystyka
Przez wieś przebiega lokalny szlak turystyczny. Można tu znaleźć boisko sportowe oraz świetlicę wiejską.
Kultura i sport
Działa tu Ludowy Zespół Sportowy „Tęcza”, założony w 1966 roku, który należy do Gminnego Zrzeszenia LZS.
Komunikacja
Wieś jest obsługiwana przez stację kolejową oraz przystanek komunikacji autobusowej, co zapewnia dogodny dostęp do okolicy.
Bibliografia
- Andrzej Świrko, Przewodnik turystyczno-krajoznawczy po Ziemi Białogardzkiej, Koszalin, Rondo, 2000
- Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Białogard na lata 2005-2013, Białogard, UG, 2005
„`
