| imię i nazwisko =
| news =
}}
Cyryl Ratajski, Górski, Wartski, Wrzos, Celestyn Radwański (ur. 3 marca 1875 w Zalesiu Wielkim, zm. 19 października 1942 w Warszawie) – polski polityk, prezydent Poznania, minister spraw wewnętrznych w rządzie Władysława Grabskiego, podczas II wojny światowej Delegat Rządu na Kraj od 3 grudnia 1940 do 5 sierpnia 1942.
Życiorys
Przed I wojną światową
Urodził się 3 marca 1875 w Zalesiu Wielkim k. Krotoszyna, w chłopskiej rodzinie Wojciecha i Teofili z Filipowskich. W 1896 zdał maturę w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu (podczas nauki należał do Towarzystwa Tomasza Zana). Studiował prawo na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie, które ukończył w 1900. W Berlinie działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. Praktykę sądowniczą odbył w Naumburgu, a asesorską w Berlinie. Po studiach i odbytych praktykach przeprowadził się do Raciborza, gdzie 15 lutego 1906 roku podjął pracę jako adwokat przy Sądzie Ziemiańskim. Następnie otworzył kancelarię adwokacką w Raciborzu, gdzie zaangażował się w działalność społeczną i polityczną, m.in. w TG „Sokół”. W tym okresie uprawiał turystykę i zasłużył się dla rozwoju polskiego ruchu turystycznego w śląskich Beskidach: był współzałożycielem w 1910 i pierwszym prezesem Polskiego Towarzystwa Turystycznego „Beskid” z siedzibą w Cieszynie. „Beskid” powstał w kontrze do pruskiego „Beskidenverein”, który był aktywny w tych rejonach.
Ratajski reprezentował Polskę na światowych zjazdach międzynarodowych organizacji samorządowych. Położył duże zasługi dla zorganizowania w 1929 wystawy PeWuKi (był prezesem jej rady głównej). Z tej okazji z jego inicjatywy powstała w Poznaniu pierwsza w Polsce linia trolejbusowa. Jednocześnie oskarżano go o to, że plan jej budowy motywowany był względami osobistych korzyści majątkowych gdyż wcześniej wykupił parcele, którymi miała biec linia trolejbusu. Był członkiem Ligi Narodowej.
W 1934 wybory samorządowe w Poznaniu wygrała zdecydowanie lista narodowa, opozycyjna w stosunku do rządzącej w państwie sanacji. Zdobyła ona 51 procent głosów i 35 mandatów w 64 osobowej Radzie Miasta. Blok sanacyjny zdobył zaledwie 26 mandatów. Kiedy Rada Miejska postanowiła ponownie wybrać na prezydenta miasta Ratajskiego, sanacyjny wojewoda nie zatwierdził tej decyzji, a minister spraw wewnętrznych wyznaczył prezydenta komisarycznego – płk. Erwina Więckowskiego.
W okresie międzywojennym Ratajski pełnił również wiele innych funkcji, m.in. był prezesem rad nadzorczych Poznańskiej Kolei Elektrycznej, Komunalnego Banku Kredytowego, Zachodniopolskiego Towarzystwa Kredytu Miejskiego oraz Kuratorium Polskiego Radia. Mimo utraty stanowiska prezydenta nadal brał czynny udział w życiu publicznym będąc np. członkiem delegacji uczonych i działaczy liberalno-demokratycznych do prezydenta Ignacego Mościckiego.
II wojna światowa
5 września 1939, po ewakuacji z Poznania władz wojewódzkich, odebranej przez mieszkańców jako ucieczka, Ratajski ponownie objął urząd prezydenta miasta (7 września także wojewody poznańskiego
* Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (28 września 1929)
* Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)
* Krzyż Niepodległości Polski Podziemnej z Mieczami (pośmiertnie, 12 sierpnia 1954, nadany przez Prezydenta RP na Wychodźstwie Augusta Zaleskiego)
* Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
* Komandor Orderu Legii Honorowej (Francja)
Upamiętnienie
W 2002 odsłonięto w Poznaniu pomnik Cyryla Ratajskiego przed budynkiem Poznańskiego Centrum Finansowego.
Przypisy
Bibliografia
* Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.) Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa-Poznań 1983, PWN .
*
Linki zewnętrzne
* [https://polona.pl/search/?filters=public:1,creator:%22Ratajski,_Cyryl_(1875–1942)%22 Cyryl Ratajski – dzieła] w bibliotece Polona
Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie
Kategoria:Członkowie Ligi Narodowej
Kategoria:Członkowie Naczelnej Rady Ludowej
Kategoria:Członkowie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
Kategoria:Członkowie Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania
Kategoria:Członkowie Towarzystwa Tomasza Zana
Kategoria:Delegaci Rządu na Kraj
Kategoria:Honorowi obywatele Poznania
Kategoria:Ludzie związani z Puszczykowem
Kategoria:Ministrowie spraw wewnętrznych II Rzeczypospolitej
Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Niepodległości z Mieczami
Kategoria:Odznaczeni Orderem Orła Białego (III Rzeczpospolita)
Kategoria:Odznaczeni Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
Kategoria:Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Kategoria:Pochowani na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu
Kategoria:Polacy – Komandorzy Legii Honorowej
Kategoria:Politycy Frontu Morges
Kategoria:Politycy Stronnictwa Pracy (II Rzeczpospolita)
Kategoria:Polscy działacze turystyczni
Kategoria:Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
Kategoria:Prezydenci Poznania (II Rzeczpospolita)
Kategoria:Wojewodowie poznańscy (II Rzeczpospolita)
Kategoria:Urodzeni w 1875
Kategoria:Zmarli w 1942
