|status IUCN = LC
|IUCN id = 22680313
|mapa występowania = Spatula querquedula map.svg
|opis mapy występowania =
|wikispecies = Spatula querquedula
|commons = Category:Spatula querquedula
|wikisłownik = cyranka
}}
Cyranka zwyczajna (Spatula querquedula) – gatunek wędrownego ptaka wodnego średniej wielkości, z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Mimo wielkiego zasięgu występowania nie wyróżnia się podgatunków.
Występowanie
Zamieszkuje niemal całą Eurazję: Europę poza północną częścią Półwyspu Skandynawskiego i Półwyspem Iberyjskim, a w Azji pasem po Pacyfik i Japonię. Przeloty w marcu–kwietniu i sierpniu–październiku. Wędrowne ptaki europejskie zimują w basenie Morza Śródziemnego, środkowej i wschodniej Afryce, gdzie docierają na półkulę południową. Populacje azjatyckie zimują w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej, docierając aż do Nowej Gwinei.
W Polsce bardzo nieliczny ptak lęgowy niżu (rozmieszczony nierównomiernie, lokalnie może być liczny). Głównym obszarem lęgowym są Kotlina Biebrzańska oraz bagienna dolina Narwi.
Morfologia
; Cechy gatunku : .]]Samiec w szacie godowej ma głowę, szyję oraz pierś ciemnobrązową. Nad okiem ku karkowi biegnie łukiem biały, szeroki pas. Pierś cętkowana. Boki białe z drobnym, szarym prążkowaniem. Pokrywy skrzydłowe jasnoszare, na lotkach II rzędu znajduje się ciemny, biało obrzeżony pas. W locie ciemna pierś kontrastuje z jasnym brzuchem. Samiec w szacie spoczynkowej podobny do samicy, ale skrzydła takie same, jak w szacie godowej. Samica jest większa od cyraneczki, ma dłuższy, bardziej szary dziób. Ogólne ubarwienie ma jasnobrązowe, pióra jasno obrzeżone. Przez oko biegnie ciemny pasek oczny. Na Czerwonej liście ptaków Polski cyranka sklasyfikowana została jako gatunek narażony (VU). W latach 2013–2018 liczebność krajowej populacji lęgowej szacowano na 1000–3000 par. Trend liczebności populacji krajowej uznawany jest za spadkowy.
