Cykl hydrologiczny
Cykl hydrologiczny to naturalny obieg wody na Ziemi, obejmujący procesy w atmosferze, biosferze i litosferze. Wyróżnia się w nim obieg duży i mały. Część wody jest okresowo wyłączona z obiegu, co nazywamy retencją. Do wody wyłączonej z obiegu zalicza się:
- lodowce i pokrywy śnieżno-lodowe,
- wodę głębinową w jeziorach, morzach i oceanach,
- głębinowe wody podziemne.
Duży i mały obieg
Obieg duży to procesy globalne, mające wpływ na ogólny bilans wody, takie jak:
- parowanie z oceanów,
- kondensacja w atmosferze,
- przemieszczanie się pary wodnej nad kontynenty,
- opady na lądy,
- wsiąkanie,
- spływ podziemny i powierzchniowy do oceanów.
Obieg mały to lokalna cyrkulacja wody, obejmująca:
- w obrębie oceanów: parowanie, kondensację, opady,
- w obrębie kontynentów: parowanie, kondensację, opady, wsiąkanie i odpływ.
Rozkład wody na Ziemi
Woda na Ziemi występuje w trzech stanach: ciekłym, stałym i gazowym. W ciągu roku wody oceanów i lądów przechodzą przez różne procesy, w tym parowanie i opady. Szacuje się, że:
- z oceanów paruje około 383 000 km³ wody,
- na oceanach spada około 347 000 km³ wody,
- z lądów paruje około 63 000 km³ wody,
- na lądach spada około 99 000 km³ wody,
- z lądów do morza spływa około 36 000 km³ wody.
Najwięcej wody gromadzą oceany (97,2%), jednak jest to woda słona. Woda słodka, niezbędna do życia, stanowi tylko 2,5% objętości hydrosfery, z czego około 80% znajduje się w lodowcach lub jako wody podziemne. Najłatwiej dostępne źródła wody słodkiej to rzeki i jeziora.
Podsumowanie
Cykl hydrologiczny jest kluczowym procesem dla życia na Ziemi, wpływając na rozkład i dostępność wody. Zrozumienie tego cyklu jest niezbędne dla zarządzania zasobami wodnymi i ochrony środowiska.
