Cyberpunk
Cyberpunk to podgatunek fantastyki naukowej, który bada negatywne konsekwencje zaawansowanej technologii i jej wpływ na społeczeństwo. Termin „cyberpunk” pojawił się po raz pierwszy w 1983 roku w opowiadaniu, jednak jego popularność wzrosła dzięki autorstwu Williama Gibsona, uznawanego za ojca tego gatunku, którego kluczowe dzieła to „Neuromancer”, „Graf Zero” i „Mona Liza Turbo”.
Charakterystyka
Cyberpunk charakteryzuje się kilkoma kluczowymi cechami:
- Dystopijna wizja świata rządzonego przez korporacje.
- Rozkład moralny w kontekście postępu technologicznego („high tech & low life”).
- Kontrkultura związana z technologią.
- Cyberprzestrzeń jako istotny element fabuły.
- Powszechne scalanie ludzi z technologią (cyborgizacje).
- Mroczny, pesymistyczny klimat.
Akcja często rozgrywa się w przeludnionych miastach, gdzie technika wpływa na relacje międzyludzkie, a społeczeństwo jest zdominowane przez korporacje. Często pojawiają się motywy buntu i podziemia.
Literatura
W literaturze cyberpunkowej wyróżniają się dzieła Williama Gibsona oraz Neala Stephensona. Inne ważne tytuły to „Zamieć” Stephensona oraz „Maszyna różnicowa” Bruce’a Sterlinga.
Muzyka i moda
Muzyka związana z cyberpunkiem obejmuje gatunki takie jak jungle, drum and bass oraz industrial. Moda w tym nurcie promuje indywidualność, zestawiając nowoczesne technologie z klasycznymi elementami odzieży. Elementy cyborgizacji i elektroniczne gadżety są na porządku dziennym.
Filmy i seriale
Znane filmy cyberpunkowe to „Łowca androidów”, „Matrix” oraz anime takie jak „Ghost in the Shell” i „Akira”. Te produkcje często eksplorują tematy związane z technologią, tożsamością i moralnością w zglobalizowanym świecie.
Komiksy i gry
W komiksach pierwszym przykładem cyberpunku jest „Ronin” Franka Millera. W grach najpopularniejsze to „Cyberpunk 2020” i „Deus Ex”, które zawierają klasyczne elementy gatunku, takie jak korporacje i zaawansowane technologie.
Różnice kulturowe
Cyberpunk różni się w zależności od kontekstu kulturowego. Przykładowo, amerykański cyberpunk często ukazuje społeczeństwo jako hiperkonsumpcyjne, podczas gdy w dziełach z Ameryki Łacińskiej może być bardziej krytyczny wobec nierówności społecznych.
