CSS-13 – Polski Samolot Wielozadaniowy
CSS-13 to dwumiejscowy samolot wielozadaniowy, zaprojektowany i zbudowany w Polsce na podstawie licencji radzieckiego Po-2. Produkcja miała miejsce w latach 1949-1956, a samolot został wycofany z użytku w 1978 roku.
Specyfikacja Techniczna
- Producent: WSK Okęcie, PZL Mielec
- Typ: Samolot wielozadaniowy
- Konstrukcja: Dwupłat o konstrukcji mieszanej, klasyczne podwozie stałe
- Silnik: 1 gwiazdowy M-11D o mocy 125 KM (92 kW)
- Wymiary: Rozpiętość 11,40 m, długość 8,20 m, wysokość 3,10 m
- Masa: Własna 770 kg, startowa 1120 kg
- Prędkość: Maksymalna 150 km/h, minimalna 70 km/h
- Pułap: 3000 m
- Zasięg: 700 km
- Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy oraz możliwość przenoszenia 300 kg bomb
Historia
W 1947 roku Wojsko Polskie złożyło zamówienie na produkcję radzieckiego samolotu Po-2. Licencja na jego produkcję została sprzedana, a dokumentację przygotowano w Centralnym Studium Samolotów w Warszawie. Prototyp CSS-13 został oblatany 18 grudnia 1948 roku.
Produkcja trwała do 1956 roku, wytwarzając łącznie 560 egzemplarzy. W 1953 roku powstała wersja sanitarna CSS S-13, zbudowano 59 sztuk tego modelu.
Użycie w Lotnictwie Polskim
Samoloty CSS-13 były eksploatowane w latach 1949-1978, wykorzystywane głównie w jednostkach lotniczych, szkołach wojskowych oraz w Marynarce Wojennej. W latach 1953-1955 stosowano je także w rolnictwie do oprysków.
Egzemplarze Muzealne
Niektóre samoloty CSS-13 można zobaczyć w muzeach:
- Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu
- Muzeum Narodowe Rolnictwa w Szreniawie
- Muzeum Lotnictwa Kbely w Czechach
- Muzeum Lotnictwa Węgierskiego w Szolnoku
Opis Konstrukcji
CSS-13 to dwupłatowy samolot o konstrukcji mieszanej z klasycznym, stałym podwoziem oraz silnikiem gwiazdowym. Jego budowa zapewniała dobre właściwości pilotażowe i bezpieczeństwo w trakcie startu i lądowania.