Cmentarz Bródnowski
Cmentarz Bródnowski, znany również jako cmentarz Bródzieński, to zabytkowa nekropolia znajdująca się w Warszawie, przy ul. św. Wincentego 83. Zajmuje powierzchnię około 113,3 ha i jest jednym z największych cmentarzy w Europie, z liczbą pochowanych wynoszącą około 1,2 miliona osób.
Historia
Historia cmentarza sięga 1884 roku, kiedy to miasto zakupiło grunt od Szpitala św. Ducha. Wkrótce po zakupie odbył się pierwszy pogrzeb. W 1892 roku, w związku z epidemią cholery, cmentarz powiększył się o specjalną kwaterę dla zmarłych na tę chorobę.
W 1927 roku zakończono budowę ceglanego muru otaczającego cmentarz, a w 1925 roku ustawiono figurę Matki Bożej, znaną jako Matka Boska Bródnowska. W 1934 roku z okazji 50-lecia nekropolii wzniesiono dzwonnicę, a w 1938 roku zmarły arcybiskup metropolita warszawski Aleksander Kakowski został pochowany w mauzoleum na cmentarzu.
W okresie II wojny światowej cmentarz był bombardowany, a po wojnie w 1946 roku urządzono cmentarz żołnierzy Armii Czerwonej. W 1952 roku utworzono nową parafię, a w 1960 roku poświęcono kościół Matki Boskiej Częstochowskiej.
W ostatnich latach cmentarz przeszedł wiele zmian, w tym modernizację alejek i instalację oświetlenia. W 2021 roku oddano do użytku pierwsze w historii kolumbarium z 1530 niszami.
Ekshumacje IPN
W latach 2015–2017 przeprowadzono ekshumacje ofiar terroru komunistycznego, w wyniku których znaleziono szczątki kilku osób, w tym porucznika Zygmunta Kęski.
Aleje cmentarza
- Aleja Główna – prowadzi od bramy I do V, przy której znajdują się groby znanych osobistości.
- Aleja Szeroka – łączy bramę VII z IV, przecinając Aleję Główną.
- Aleja Lipowa – łączy nową bramę III z Aleją Szeroką.
Pochowani na cmentarzu
Na cmentarzu spoczywają przedstawiciele różnych grup społecznych, w tym politycy, artyści i żołnierze.
Komitet Opieki nad Cmentarzem Bródnowskim
Komitet działał od 1981 roku, zbierając fundusze na renowację pomników. Zakończył działalność, gdyż większość artystów zaczęła wspierać Cmentarz Powązkowski.
