Ciśnienie atmosferyczne

Ciśnienie atmosferyczne

Ciśnienie atmosferyczne to siła wywierana przez powietrze w atmosferze Ziemi oraz innych planet. Zależy od wysokości nad poziomem morza, szerokości geograficznej oraz temperatury powietrza. Na poziomie morza standardowa wartość ciśnienia wynosi 1013,25 hPa, co odpowiada ciśnieniu wywieranemu przez słup rtęci o wysokości 760 mm.

Ciśnienie a pogoda

• Najwyższe ciśnienie w Polsce: 1054 hPa w Suwałkach (16 grudnia 1997).
• Najniższe ciśnienie w Polsce: 965,2 hPa w Szczecinie (26 lutego 1989).
• Rekord światowy: 1086 hPa w Tosontsengel, Mongolia (19 grudnia 2001).
• Najniższe znormalizowane ciśnienie: 870 hPa podczas tajfunu Tip (12 października 1979).
• Ciśnienie 882 hPa w oku huraganu Wilma (19 października 2005).

Ciśnienie a wysokość

Ciśnienie powietrza maleje wraz z wysokością, co można opisać za pomocą wzoru barometrycznego. Dla wysokości do 1000 m nad poziomem morza ciśnienie spada o około 11,3 hPa na 100 m. Na wysokości 8848 m n.p.m. (Mount Everest) ciśnienie wynosi około 310 hPa, a na wysokości 5600 m n.p.m. osiąga wartość 500 hPa.

Ciśnienie powietrza

Faktyczne ciśnienie powietrza w danej lokalizacji różni się od ciśnienia podawanego w prognozach pogody, które jest przeliczane na poziom morza. Należy pamiętać, że ciśnienie powietrza nie jest tym samym co zawartość tlenu, która również maleje wraz z wysokością. Na przykład na wysokości 5600 m n.p.m. ciśnienie parcjalne tlenu wynosi 0,105 atm.

Inne ciała niebieskie

W Układzie Słonecznym, oprócz Ziemi, ciśnienie atmosferyczne większe od śladowego występuje na Wenus i Marsie. Na Wenus ciśnienie jest niemal sto razy większe niż na Ziemi, co jest porównywalne do ciśnienia w oceanach na głębokości 900 m. Mars ma ciśnienie 100 razy mniejsze niż Ziemia.

Gazowe olbrzymy, takie jak Jowisz, Saturn, Uran i Neptun, mają ciśnienie atmosferyczne na poziomie chmur zbliżone do ziemskiego, jednak przy ich „powierzchni” ciśnienie może być miliard razy większe. Tytan, księżyc Saturna, to jedyne znane ciało niebieskie z zauważalnym ciśnieniem atmosferycznym.