Chościsko – Protoplasta Dynastii Piastów
Chościsko, według Galla Anonima, był ojcem Piasta, protoplasty dynastii Piastów, oraz dziadkiem Mieszka I. Imię to, oznaczające prawdopodobnie „ogon”, występuje w Kronice polskiej dwukrotnie:
- Na początku opowieści o Piaście: Pazt filius Chossistconis (Piast, syn Chościska).
- W pierwszym zdaniu następnego rozdziału: Semovith filius Pazt Chossistconis (Siemowit, syn Piasta Chościskowica).
Imię Chościsko jest także przypisywane księciu Popiel, co może sugerować jego rolę jako przydomek lub późniejszą interpolację w rękopisie.
Interpretacje Etymologiczne
W Kronice wielkopolskiej podano, że Popiel otrzymał przydomek Chościsko z uwagi na długie włosy. Jacka Banaszkiewicza zdaniem, imię to oznacza osobę z długimi włosami, co stawia protoplastę Piastów w szereg z innymi mitycznymi założycielami rodów.
Badacze wskazują na norweskie Haddingów oraz plemię Hasdingów jako źródła etymologiczne, łącząc imiona z kobiecymi fryzurami. Istnieje także dolnołużyckie odniesienie do „miotły”, co może podkreślać znaczenie długich włosów w kulturze.
Chościsko jako Książę
Niektórzy badacze sugerują, że „chościsko” mogło oznaczać po prostu „księcia”. Przykładem może być zapis w Kazaniach gnieźnieńskich, gdzie wyraz „xoszoczu” tłumaczy się jako „książęciu”.
Teoria ta może być wątpliwa, ponieważ Gall Anonim przedstawia Chościska jako zwykłego chłopa, a Piasta uczyniono księciem dopiero w późniejszych zapisach.
Inna interpretacja wskazuje, że „chościsko” oznacza „warkocz”, będący symbolem władzy, jak miało to miejsce u królów merowińskich.
Chościsko w Kontekście Geograficznym
Chościsko odnosi się również do wsi na Łużycach, znanej jako Chościsca, znajdującej się w okolicy Luckau.
Bibliografia
- Gall Anonim, Kronika polska, tłum. Roman Grodecki, Wyd. Ossolineum, Wrocław 2003.
