Choroba dekompresyjna (DCS)
Choroba dekompresyjna, znana również jako DCS (dawniej choroba kesonowa), to zespół objawów, które występują u osób narażonych na szybkie zmniejszenie ciśnienia zewnętrznego. Zjawisko to rzadko dotyczy osób, które nie korzystają z gazów pod zwiększonym ciśnieniem, jak w przypadku freedivingu.
Przyczyny wystąpienia
DCS może wystąpić w kilku sytuacjach, takich jak:
- zbyt szybkie wynurzenie się nurka bez stosowania odpowiednich prędkości i przystanków dekompresyjnych;
- spadek ciśnienia w kabinie samolotu po starcie;
- opuszczenie kesonu lub kopalni, gdzie ciśnienie powietrza zostało podniesione w celu usunięcia wody.
W takich sytuacjach następuje zmniejszenie ciśnienia otoczenia, co prowadzi do tworzenia się pęcherzyków gazu obojętnego (zwykle azotu) w tkankach i płynach ustrojowych.
Mechanizm działania
Zgodnie z prawem Henry’ego, zmniejszenie ciśnienia gazu nad cieczą powoduje obniżenie ilości gazu rozpuszczonego w tej cieczy. Przykładem jest otwieranie butelki z gazowanym napojem, gdzie nagły spadek ciśnienia powoduje powstawanie pęcherzyków gazu. Podobnie podczas szybkiego zmniejszenia ciśnienia w organizmie, azot uwalnia się z krwi, tworząc pęcherzyki. Zbyt szybki proces prowadzi do objawów takich jak:
- świąd i marmurkowatość skóry;
- skrzywienie skóry;
- bóle stawów;
- uszkodzenia układu nerwowego;
- paraliż lub śmierć.
Późne powikłania mogą obejmować zmiany zwyrodnieniowe stawów oraz martwicę kości.
Podobieństwo zatoru gazowego
Choroba dekompresyjna oraz zator gazowy, mimo że mają różne przyczyny, mogą wykazywać podobne objawy. Dlatego są często klasyfikowane wspólnie jako zespół zaburzeń dekompresyjnych (DCI).
