Chorał luterański
Chorał luterański, znany również jako chorał protestancki, to gatunek pieśni kościelnych wykonywanych przez wiernych Kościoła luterańskiego od XVI wieku. Powstał w 1524 roku, zaledwie siedem lat po ogłoszeniu przez Marcina Lutra tez reformacyjnych. Wówczas wydano zbiór pieśni przeznaczony dla kościoła ewangelickiego, co zaowocowało nowym gatunkiem muzycznym.
Początkowo chorał luterański miał formę jednogłosową, ale z czasem ustalił się schemat czterogłosowy, w którym melodia występowała w głosie najwyższym. Był on odpowiedzią na skomplikowane, wielogłosowe pieśni katolickie wykonywane w łacinie, które były trudne do zrozumienia dla przeciętnego wiernego.
Chorał luterański był publikowany w kancjonałach i odegrał znaczącą rolę w muzyce baroku. Wykorzystywali go kompozytorzy tacy jak J.S. Bach i D. Buxtehude, wprowadzając go jako jeden z głosów w swoich utworach instrumentalnych, takich jak preludia chorałowe, przygrywki oraz kantaty.
Cechy chorału luterańskiego
- Śpiew z towarzyszeniem organów
- Utwory opracowane na cztery głosy
- Nieskomplikowany rytm i melodia, oparte na jednakowych wartościach
- Teksty w językach narodowych
- Kobiety dopuszczone do udziału w śpiewie
- Szerokie wykorzystanie skal modalnych
- Śpiewa cały lud, teksty są zrozumiałe, a melodie znane
Podsumowanie
Chorał luterański to fundamentalny element liturgii Kościoła luterańskiego, który przyczynił się do uproszczenia formy muzycznej nabożeństw i pozwolił wiernym na aktywne uczestnictwo w śpiewie. Jego znaczenie w muzyce barokowej oraz wpływ na późniejsze kompozycje czynią go istotnym tematem w historii muzyki.
Bibliografia
- Formy liturgiczne
- Luteranizm
- Muzyka w protestantyzmie
- Liturgia chrześcijańska
- Formy wokalne