Charles Fourier
François Marie Charles Fourier (1772-1837) był francuskim filozofem i socjalistą utopijnym, uznawanym za twórcę terminu feminizm. W swojej pracy podkreślał znaczenie praw kobiet jako kluczowego elementu postępu społecznego. Fourier zainspirował powstanie utopijnych wspólnot, takich jak La Reunion w Teksasie oraz North American Phalanx.
Życiorys
Fourier pochodził z rodziny kupieckiej i w młodości osiedlił się w Lyonie. Cudem uniknął gilotyny podczas rewolucji francuskiej, co skłoniło go do tworzenia koncepcji nowego społeczeństwa. W 1808 roku opublikował dzieło pt. Teoria czterech mechanizmów i przeznaczeń ogólnych, w którym ogłaszał swoje pomysły na poprawę świata. Mimo licznych prób, jego wizje nie znalazły szerokiego uznania aż do późniejszych lat życia, kiedy to zebrał grupę zwolenników.
Fourieryzm
Fourier wierzył, że współpraca i troska o innych są kluczowe dla sukcesu społecznego. Jego koncepcja idealnego społeczeństwa opierała się na falansterach – wspólnotach, w których praca była dostosowywana do naturalnych skłonności ludzi, co miało przynosić radość. Fourier zdefiniował dwanaście „namiętności”, które tworzą 810 typów charakteru, a idealny falanster miał liczyć 1620 osób. Przewidywał istnienie 6 milionów takich wspólnot zarządzanych przez omniarchię.
Był przeciwnikiem instytucji małżeństwa, promując ideę wolnej miłości, której znaczenie opisał w pracy Nowy świat miłości, wydanej po latach, w 1967 roku. Fourier uważał miłość za fundament relacji społecznych, mający kluczowe znaczenie polityczne.
Wpływ
Myśl Fouriera miała wpływ na wydarzenia takie jak rewolucja 1848 roku i Komuna Paryska. Jego idee były popularyzowane przez Victora Consideranta, a także wzbudziły zainteresowanie wśród pisarzy socjalistycznych w XX wieku. André Breton i sytuacjoniści nawiązali do jego prac, adaptując je w kontekście ich działań.
Fourier inspiruje także współczesnych myślicieli i przedsiębiorców, takich jak Adriano Olivetti, który tworzył swoją firmę z jego koncepcjami na uwadze.
Bibliografia
- Wybór pism, F. Armand, R. Maublanc, Warszawa 1949
- Myśli, Rachmiel Brandwajn, Warszawa 1962
- Fourier, Adam Sikora, Warszawa 1989
