Chamec i święto Pesach
Chamec (hebr. חמץ) oznacza zakwas i odnosi się do produktów zawierających jedne z pięciu zbóż: żyto, pszenicę, orkisz, owies i jęczmień. Proces fermentacji rozpoczyna się w ciągu 18 minut od kontaktu tych zbóż z wodą, co skutkuje powstaniem zakwasu.
W trakcie święta Pesach, zarówno spożywanie, jak i posiadanie chamecu jest zabronione. Aby uniknąć fermentacji, maca, wypiekana na to święto, produkowana jest w specjalny sposób i oznaczona jako „Kosher for Passover”. Żydzi aszkenazyjscy dodatkowo nie jedzą kitnijot, czyli prosa, kukurydzy, ryżu oraz niektórych roślin strączkowych.
Przygotowania do Pesach
Przed świętem, domy są starannie sprzątane, aby usunąć jakiekolwiek resztki chamecu. W wieczór poprzedzający Pesach przeprowadza się tradycyjny rytuał poszukiwania chamecu, znany jako Bedikat chamec. W przypadku znalezienia chamecu, można go usunąć na dwa sposoby:
- Mechirat chamec – odsprzedaż nie-Żydowi;
- Biur chamec – spalenie.
W czasie święta Pesach zabronione jest również używanie naczyń, które miały kontakt z chamecem, dlatego zaleca się posiadanie specjalnych naczyń przeznaczonych wyłącznie na to święto.
Zakazy w Torze
Zakaz posiadania i spożywania chamecu jest zapisany w Torze w następujących fragmentach:
- „Przez siedem dni będziecie jedli macę. Ale [przed] pierwszym dniem [święta] usuniecie zakwas z waszych domów…” (Szemot 12:15).
- „Przez siedem dni nie znajdzie się w waszych domach zakwas. Bo każdy człowiek, który będzie jadł z zakwaszonego, będzie odcięty od społeczności Izraela. Niczego zakwaszonego nie będziecie jedli. We wszystkich waszych siedzibach będziecie jedli macę” (Szemot 12:19–20).
Zakaz spożywania chamecu symbolizuje odrzucenie Egiptu, a święto Pesach upamiętnia wyzwolenie z niewoli egipskiej.
