Cesarstwo Nicejskie
Cesarstwo Nicejskie, istniejące w latach 1204–1261, zostało założone przez Teodora Laskarysa po zdobyciu Konstantynopola przez IV krucjatę. Było jednym z państw dziedziczących spuściznę Cesarstwa Bizantyńskiego. Dla mieszkańców i władców, było to Cesarstwo Rzymskie na uchodźstwie, a jego stolicą stała się Nicea.
Sytuacja w Bizancjum
Upadek Konstantynopola zszokował mieszkańców Bizancjum, postrzeganego jako wieczne. Mimo tego wydarzenia, społeczeństwo nie zjednoczyło się w obliczu zagrożenia. Ideologia silnej władzy centralnej sprawiła, że większość możnych nie czuła odpowiedzialności za losy państwa. Teodor Laskarys, chcąc odbudować cesarstwo, musiał stawić czoła nie tylko łacinnikom, ale także greckim rywalom.
Początki Cesarstwa
W 1204 roku hrabia Ludwik z Blois próbował podporządkować tereny Azji Mniejszej, jednak łacinnicy zaczęli rekwirować majątki, co spowodowało, że Grecy zaczęli wspierać Laskarysa. Wojska Laskarysa odnosiły sukcesy, a Kościół stał się kluczowym elementem tożsamości cesarskiej. Laskarys był postrzegany jako legalny władca, a jego rządy uznano za kontynuację tradycji cesarskiej.
Zmiany w tożsamości
Władcy cesarstwa nadal uważali się za cesarzy Rzymskich, a wspólnota narodowa zaczęła zyskiwać na znaczeniu. Po raz pierwszy w historii, cesarze odwoływali się do tożsamości narodowej, co utrwaliło poczucie wspólnoty i odrębności wśród Greków.
Władcy Cesarstwa Nicejskiego
- Teodor I Laskarys (1204–1222)
- Jan III Dukas Watatzes (1222–1254)
- Teodor II Laskarys (1254–1258)
- Jan IV Laskarys (1258–1261)
- Michał VIII Paleolog (1261–1282)
Patriarchowie Nicejscy
- Michał IV Autorejan (1206–1213)
- Teodor II Irenik (1213–1215)
- Maksymus II (1215)
- Manuel I Charitopul (1215–1222)
- German II (1222–1240)
- Metody II (1240)
- Manuel II (1244–1255)
- Arseniusz Autorejan (1255–1259)
- Nicefor II (1260–1261)
- Arseniusz Autorejan (1261–1267)
Źródła historyczne
Okres cesarstwa nicejskiego jest dobrze udokumentowany w pracach takich jak Chronike Syngrafe Jerzego Akropolitesa oraz dzieła Jerzego Pachymeresa. Wiele informacji można znaleźć także w listach cesarzy. Cenne są również źródła łacińskie, dokumentujące losy cesarstwa w kontekście rywalizacji z władzami frankijskimi.
