Cerkwisko
Cerkwisko to miejsce, gdzie niegdyś znajdowała się cerkiew, często towarzyszy mu cmentarz.
Archeologia średniowiecza
Na górze Fajka w Trepczy, podczas wykopalisk w rejonie grodziska, odkryto średniowieczne enkolpiony staroruskie, które są prezentowane w Muzeum Historycznym w Sanoku.
Archeologia nowożytna
W Polsce, szczególnie w południowo-wschodniej części kraju, istnieje wiele cerkwisk, które powstały po II wojnie światowej w wyniku wysiedleń Ukraińców, Łemków i Bojków w ramach Akcji Wisła. Na cerkwiskach można spotkać:
- resztki podmurówki i murków cerkiewnych
- krypty i nagrobki
- elementy architektoniczne, takie jak zamki, skoble, zawiasy i krzyże
Wielokrotnie cerkwiska są otoczone starymi drzewami, co ułatwia ich lokalizację. Na niektórych z nich znajdują się pamiątkowe krzyże wotywne, na przykład w Szudziałowie i Potoce na Białostocczyźnie.
Galeria
Na cerkwiskach można znaleźć różne pozostałości, jak pokazano na poniższych zdjęciach:
- Na cerkwisku w Jaworniku – zardzewiały krzyż, który zwieńczał cerkiew
- Cerkwisko po „starej” cerkwi w Birczy
- Cerkwisko po „nowej” cerkwi w Birczy
Podsumowanie
Cerkwiska są cennymi miejscami archeologicznymi, które świadczą o historii architektury sakralnej oraz kultury regionów, w których się znajdują.
