Cementownia Grodziec
Cementownia Grodziec, zlokalizowana w Grodźcu (dzielnica Będzina), rozpoczęła swoją działalność w 1857 roku jako fabryka cementu portlandzkiego. Jej założycielem był Jan Ciechanowski, a przez 20 lat dyrektorem był inż. Emil Konarzewski. W 1925 roku, Cementownia została sprzedana belgijskiemu koncernowi Solvay, który kontynuował jej rozwój do 1939 roku, wpływając na poprawę warunków życia pracowników.
Problemy strukturalne i modernizacja
W wyniku eksploatacji pokładów węgla pod Cementownią, w 1979 roku wstrzymano produkcję. W 2021 roku zespół zabudowy Cementowni Grodziec został wpisany do rejestru zabytków. W skład tego zespołu wchodzą:
- budynek zbiorników szlamowych,
- 5 silosów połączonych pomostem transportera cementu oraz wieża konwojera.
Produkcja cementu
Produkcja cementu w Cementowni Grodziec na przestrzeni lat przedstawiała się następująco:
- 1884 – 11 200 t
- 1893 – 19 200 t
- 1914 – 54 000 t
- 1940 – 183 000 t
- 1955 – 382 000 t
Mecenat i działalność społeczna
Cementownia Grodziec była aktywna w mecenacie sportowym, sponsorując różne kluby sportowe, w tym:
- Klub Tenisowy w Grodźcu (lata 20. XX wieku),
- Klub Sportowy „Solvay” Grodziec (1929/1930–1939),
- ZKS „Budowlani” Grodziec (po 1945–1979).
Podsumowanie
Cementownia Grodziec to istotny element historii przemysłu cementowego w Polsce, z bogatym dziedzictwem i znaczącym wpływem na lokalną społeczność. Jej historia obejmuje zarówno okresy dynamicznego rozwoju, jak i trudnych wyzwań. Dzięki wpisowi do rejestru zabytków, jej wartości kulturowe i historyczne zostały docenione i zachowane dla przyszłych pokoleń.
