Cedr
Cedr (Cedrus Trew) to rodzaj długowiecznych drzew z rodziny sosnowatych, występujący w Afryce Północnej i Azji Zachodniej. W obrębie tego rodzaju wyróżnia się od dwóch do czterech gatunków, które rosną w górskich lasach na wysokościach od 1100 do 3000 m n.p.m.
Morfologia
Cedry to okazałe drzewa osiągające wysokość do 40-50 m, a najwyższe gatunki, jak cedr himalajski, mogą mieć nawet 75 m. Młode drzewa mają monopodialną budowę i piramidalny pokrój. Szyszki żeńskie rozwijają się pojedynczo na końcach krótkopędów.
Podział rodzaju
W aktualnych klasyfikacjach wyróżnia się zazwyczaj trzy gatunki cedrów:
- Cedrus atlantica – cedr atlaski
- Cedrus deodara – cedr himalajski
- Cedrus libani – cedr libański
Zastosowanie
Drewno cedrów charakteryzuje się intensywnym czerwonobrązowym kolorem, jest lekkie, aromatyczne i odporne na gnicie. Już w starożytności ceniono drewno cedrów libańskich, które wykorzystywano do budowy statków i budowli, w tym Pierwszej Świątyni Jerozolimskiej. Niestety, intensywna eksploatacja doprowadziła do zmniejszenia powierzchni lasów tych drzew.
Cedr atlaski, również wartościowy pod względem drewna, został w XX wieku mocno wyeksploatowany, co spowodowało redukcję obszaru jego występowania w Maroku. Cedr himalajski pełni podobną rolę w Pakistanie i północno-zachodnich Indiach, gdzie drewno jest cenione w meblarstwie i budownictwie. Z odpadów drzewnych cedru himalajskiego pozyskuje się także olejek wonny.
Roślina ozdobna
Cedry uprawiane są jako drzewa ozdobne w klimacie łagodnym. Cedr libański był popularny w Wielkiej Brytanii już w XVII wieku, a cedr atlaski w XIX wieku zyskał popularność w Europie Zachodniej. Cedr himalajski, wrażliwy na mróz, uprawiany jest głównie w obszarach o bardzo łagodnym klimacie.