Opera „Carmen”
Carmen to opera w czterech aktach francuskiego kompozytora Georges’a Bizeta, stworzona na podstawie noweli Prospera Meriméego. Libretta napisali Henri Meilhac i Ludovic Halévy. Akcja opery rozgrywa się na początku XIX wieku w Sewilli.
Postacie
- Carmen – Cyganka, główna bohaterka
- Don José – sierżant, zakochany w Carmen
- Micaëla – wieśniaczka, narzeczona Don José
- Escamillo – torreador, rywal Don José
- Zuniga – porucznik
Treść opery
Akt I
Akcja rozpoczyna się na placu przed manufakturą cygar. Micaëla przychodzi szukać Don José, ale nie może go zobaczyć, ponieważ jest na warcie. Kiedy zmienia się warta, na placu pojawia się Carmen, która przyciąga uwagę wszystkich mężczyzn. Po chwili, w wyniku bójki, Don José aresztuje Carmen, jednak ona zwodzi go obietnicą miłości, co pozwala jej uciec. Don José zostaje zdegradowany.
Akt II
Carmen bawi się z przyjaciółkami w tawernie, gdy zjawia się Escamillo, torreador. Carmen odrzuca jego zaloty, a przemytnicy namawiają ją do ucieczki z nimi. Don José, przybywając, nie zgadza się na dezercję, ale po bójce z porucznikiem Zunigą zmuszony jest opuścić wojsko.
Akt III
W obozie przemytników Carmen i Don José przebywają razem, ale Carmen jest zainteresowana Escamillem, co prowadzi do konfliktu między mężczyznami. Do Don José przybywa Micaëla z wiadomością o umierającej matce, co skłania go do powrotu do Sewilli, mimo obietnicy, że jeszcze się spotkają.
Akt IV
Przed areną cyrkową odbywa się powitanie torreadorów. Carmen, prowadząc Escamilla, odrzuca Don José, który w akcie rozpaczy zabija ją, wyznając miłość. To tragiczne zakończenie podkreśla dramatyzm opery.
Historia utworu
Bizet stworzył Carmen na zlecenie dyrektora paryskiej Opéra-Comique. Premiera odbyła się 3 marca 1875, ale opera została przyjęta chłodno z powodu nowatorskiego podejścia do tematu. Po śmierci Bizeta, jego przyjaciel wprowadził zmiany, które przyczyniły się do sukcesu opery na scenach światowych.
Znane fragmenty
- Uwertura – znana z żywej muzyki.
- Habanera – charakterystyczna pieśń Carmen, podkreślająca jej wolność i nieprzewidywalność.
- Toast torreadora – celebrujący walki na arenie.
Premiery historyczne
- 3 marca 1875 – prapremiera w Paryżu
- 23 października 1875 – premiera w Wiedniu
- 28 lutego 1878 – premiera w Sankt Petersburgu
- 22 marca 1878 – premiera w Londynie
- 23 października 1878 – premiera w Nowym Jorku
Linki zewnętrzne
Wydania opery dostępne w bibliotece Polona.