Carl Ferdinand Jänisch
Carl Ferdinand Jänisch (ur. 11 kwietnia 1813 w Wyborgu, zm. 7 marca 1872 w Sankt Petersburgu) to rosyjski szachista fińskiego pochodzenia, teoretyk i kompozytor szachowy. Jänisch był jednym z czołowych rosyjskich szachistów XIX wieku, a jego prace znacząco wpłynęły na rozwój teorii szachowych.
Życiorys
Jänisch spędził dzieciństwo w Moskwie, gdzie ukończył studia mechaniczne w Petersburgu. Po zdobyciu wykształcenia rozpoczął pracę jako wykładowca. Już w latach 30. XIX wieku stał się znany w kręgach szachowych, traktując szachy jako obiekt naukowych badań. W 1837 roku opublikował swoją pierwszą pracę, Découvertes sur le cavalier aux échecs, a w 1839 roku odniósł sukces, pokonując Lionela Kieseritzky’ego w meczu korespondencyjnym.
W 1840 roku postanowił całkowicie poświęcić się badaniom nad szachami i opublikował Analyse nouvelle des ouvertures du jeu des échecs, pierwszą encyklopedyczną książkę na temat teorii otwarć szachowych. Dzieło to zdobyło uznanie i zostało przetłumaczone na angielski w 1847 roku.
Jänisch wziął udział w pierwszym międzynarodowym turnieju szachowym w Londynie w 1851 roku, gdzie poniósł porażkę w meczu ze Howardem Stauntonem, ale odniósł zwycięstwo nad Augustusem Mongredienem. W kolejnych latach rozegrał wiele meczów, w tym z Ilją Szumowem i Siergiejem Urusowem.
W 1856 roku Jänisch redagował pierwszy dział szachowy w rosyjskim dzienniku Sankt-Peterburgskije Wiedomosti i był sekretarzem Petersburskiego Klubu Szachowego. Opublikował wiele artykułów dotyczących różnych debiutów, a jego najważniejsze dzieło to trzytomowy Traité des applications de l’analyse mathématique au jeu des échecs, wydany w latach 1862–1863. Niestety, nie zdążył ukończyć czwartej części traktatu przed śmiercią.
Jänisch przyczynił się do rozwoju teorii debiutów, a jego nazwisko nosi gambit w partii hiszpańskiej. W lipcu 1851 roku osiągnął najwyższy ranking w historii, zajmując 10. miejsce na świecie z wynikiem 2456 punktów.
Bibliografia
- W.Litmanowicz, J. Giżycki, „Szachy od A do Z”, tom I, Warszawa 1986, str. 383-384
Kategorie
- Rosyjscy szachiści
- Szachiści XIX wieku
- Urodzeni w 1813
- Zmarli w 1872
- Ludzie urodzeni w Wyborgu
- Osoby pochodzenia fińskiego
