Autobiografia Puyi – Ostatni cesarz Chin
„Byłem ostatnim cesarzem Chin” to autobiografia Puyi, ostatniego władcy Chin przed powstaniem Republiki oraz późniejszego marionetkowego władcy Mandżukuo. Książka została wydana w 1964 roku w języku angielskim przez Foreign Languages Press w Pekinie, a w Polsce ukazała się w 1988 roku nakładem Wydawnictwa Łódzkiego. Przekład z angielskiego wykonała Jolanta Mach.
Struktura książki
Autobiografia składa się z dwóch tomów, które przedstawiają różne etapy życia Puyi:
- Pierwszy tom: Opisuje życie Puyi od narodzin, wspominając o abdykacji w wieku 6 lat, aż do objęcia „władzy” nad Mandżukuo przy wsparciu okupantów japońskich. Zawiera informacje o historii rodziny cesarskiej, codziennym życiu w Zakazanym Mieście oraz sytuacji politycznej w Chinach w końcowym okresie cesarstwa i początkach republiki.
- Drugi tom: Skupia się na życiu Puyi jako prezydenta, a później cesarza Mandżukuo. Opisuje jego pięcioletni pobyt w Związku Radzieckim w ośrodkach dla zbrodniarzy wojennych oraz proces reedukacji w chińskich więzieniach, który trwał dziewięć lat, aż do ułaskawienia w 1959 roku. Puyi dzieli się także swoimi wrażeniami z Pekinu, który zobaczył z perspektywy zwykłego obywatela.
Film na podstawie autobiografii
Na podstawie autobiografii Puyi powstał film „Ostatni cesarz” w reżyserii Bernardo Bertolucciego, który miał swoją premierę w 1986 roku.
Książka Puyi jest ważnym dokumentem historycznym, który ukazuje nie tylko osobiste doświadczenia ostatniego cesarza, ale także szersze konteksty polityczne i społeczne Chin w burzliwych czasach przełomu cesarstwa i republiki.