Dzisiaj jest 16 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł

Busola

Busola magnetyczna

Busola magnetyczna to urządzenie nawigacyjne, które służy do wyznaczania kierunku bieguna magnetycznego. Posiada igłę magnetyczną, podobnie jak kompas.

Historia

W XIII wieku włoscy marynarze wprowadzili nową formę urządzenia, zamieniając pływającą „igłę” na pudełko z drewna bukszpanu, w którym znajdowała się igła. Nazwa „busola” wywodzi się od łacińskiego słowa buxus oznaczającego bukszpan. Później pod igłą umieszczono podziałkę, co umożliwiło określanie kierunków, a przyrząd nazwano kompasem (od włoskiego compaso, co oznacza „podziałka”).

W 1902 roku Jan Bezard, austriacki pułkownik, opatentował udoskonaloną wersję busoli. Wprowadził do niej skalę w stopniach, ruchome lusterko oraz przeziernik. Od 1911 roku busole Bezarda stały się standardowym wyposażeniem wielu armii. Największa kolekcja busol znajduje się w Fundacji im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie.

Busola a kompas

W topografii kompas definiuje się jako pudełko z podziałką w stopniach i zawieszoną igłą magnetyczną. Busola natomiast to pudełko zawierające igłę magnetyczną, podziałkę oraz urządzenie do celowania, takie jak ruchomy pierścień z muszką i szczerbinką. W niektórych modelach w pokrywie busoli znajduje się lusterko, co ułatwia jednoczesne celowanie i sprawdzanie wskazań igły magnetycznej.