Brzoza omszona
Brzoza omszona (Betula pubescens Ehrh.) to gatunek drzewa liściastego z rodziny brzozowatych (Betulaceae). Występuje w Europie, Syberii, Kaukazie oraz na Grenlandii. W Polsce jest powszechnie spotykana na niżach, natomiast w górach występuje rzadziej. Może osiągać wysokość do 30 m.
Pień młodych drzewek ma fioletowoczerwoną korę, która z czasem staje się matowobiała i łuszczy się w okrężnych płatach. Starsze okazy mają spękaną i ciemniejącą korę. Opadłe liście są pożywką dla różnych bakterii. Liczba chromosomów wynosi 2n = 56.
Mieszańce i zmienność
Brzoza omszona łatwo krzyżuje się z brzozą brodawkowatą, tworząc trudne do identyfikacji mieszańce, takie jak B. × aschersoniana. W obrębie gatunku wyróżnia się pięć odmian:
- Betula pubescens var. fragrans
- Betula pubescens var. golitsinii
- Betula pubescens var. litwinowii
- Betula pubescens var. pubescens
- Betula pubescens var. pumila
Dodatkowo, istnieje mieszaniec między odmianą typową a var. pumila – nothovar. kusmisscheffii. W niektórych klasyfikacjach brzoza omszona bywa uznawana za odrębny gatunek – Betula carpatica.
Działanie i zastosowanie
Brzoza omszona ma działanie moczopędne, odtruwające i wzmacniające. Stosuje się ją w przypadku kamicy nerkowej, obrzęków, a także jako środek wspomagający porost włosów. W medycynie ludowej używana jest do wybielania skóry i leczenia piegów. Napary z liści stosuje się w przewlekłych chorobach dróg moczowych, niewydolności nerek oraz w gośćcu i łuszczycy. Liście zawierają flawonoidy, garbniki, sole mineralne oraz związki żywiczne.
Zbiór i suszenie
Liście zbiera się młode, gdy są lepki i suszy w cieniu. Po wysuszeniu mają przyjemny zapach oraz gorzkawy, ściągający smak. Korę zbiera się wiosną z młodych pni i gałązek, a pączki pozyskuje się wczesną wiosną, susząc je w temperaturze 25-30 °C. Wysuszone pączki są lepkie i mają silny balsamiczny zapach.
Bibliografia
- Kategoria: Brzozowate
