Brzezna

„`html

Brzezna

Brzezna (dawniej Brzeźna) to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie. W 2021 roku wieś zamieszkiwało 2565 osób.

Geografia

Wieś leży w dolinie rzeki Brzeźnianka, na granicy Beskidu Wyspowego i Kotliny Sądeckiej, na wysokości od 300 do 657 m n.p.m. Zajmuje powierzchnię 10,5 km², co stanowi 16,2% obszaru gminy. Graniczy z wieloma miejscowościami, w tym Podrzeczem i Starym Sączem. Przez południowo-wschodnią część wsi przebiega obwodnica Podegrodzia, w ciągu drogi wojewódzkiej nr 969.

Etymologia

Nazwa „Brzezna” pochodzi od prasłowiańskiego słowa oznaczającego miejsce porośnięte brzozą. Najstarsze zapisy to „Brezna” z 1280 roku i „Bzesdna” z 1384 roku.

Historia

Brzezna została po raz pierwszy wymieniona w dokumentach w 1280 roku. W średniowieczu była posiadłością rycerską, a w XVI wieku znajdował się tu folwark. W XIX wieku wieś była własnością Stadnickich, którzy zbudowali browar. Po II wojnie światowej część majątku została podzielona, a w 1954 roku grunty przejął Instytut Sadownictwa. Do 1973 roku Brzezna była siedzibą gromady.

Demografia

W ciągu lat liczba mieszkańców Brzeznej zmieniała się znacząco, z 796 osób w 1857 roku do 2565 w 2021 roku.

Zabytki

Dwór Stadnickich – XIX-wieczny dworek z browarem, obecnie część instytutu sadownictwa.
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego – powstały w latach 1987–1995 z rzeźbą Chrystusa Frasobliwego.

Edukacja

Gminne Przedszkole w Brzeznej
Szkoła Podstawowa im. Jana III Sobieskiego
Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Brzeznej-Litaczu
Filia Biblioteki Gminnej w Podegrodziu

Sport

W miejscowości znajduje się hala sportowa oraz kompleks sportowy Orlik 2012.

Sztuka

Brzezna jest miejscem działalności twórcy ludowego Stanisława Ledniowskiego, który zajmuje się malarstwem i pisaniem wierszy.

Ochotnicza Straż Pożarna

W Brzeznej-Litaczu OSP została założona w 1931 roku, a jednostka w Brzeznej powstała w 1994 roku. Obie jednostki dysponują nowoczesnym sprzętem gaśniczym i ratowniczym.