Boże – Wieś w Województwie Warmińsko-Mazurskim
Boże (niem. Bosemb) to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa olsztyńskiego. Sołectwo Boże obejmuje również miejscowości Boże Małe i Brodzikowo. W miejscowości działa klub piłkarski GLKS „Salęt” Boże.
Historia Wsi
Wieś została lokowana w 1370 roku na prawie chełmińskim przez wielkiego mistrza Winricha von Kniprode, który nadał majątek ziemski o powierzchni 57 włók (około 952 ha) rodzinie Reimannów. Istnieje wiele teorii na temat pochodzenia nazwy Boże, w tym odniesienia do lasu lub jeziora. W 1437 roku wieś figurowała w rejestrze czynszowym, a kościół w Bożem był częścią archiprezbiteratu reszelskiego. W 1562 roku właścicielami wsi była rodzina von Schlubhut.
W XVIII wieku w Bożem odbywały się coroczne jarmarki, a w 1785 roku we wsi znajdowało się 23 domy. Po 1815 roku Boże określano jako wieś kościelną, a w 1882 roku wieś włączono do parafii luterańskiej w Szestnie. W 1911 roku powstała jednoklasowa szkoła wiejska, a w 1920 roku majątek został sprzedany Wschodnio-Pruskiej Izbie Rolniczej.
W 1928 roku Boże liczyło 543 mieszkańców, a w 1939 roku – 518 mieszkańców. Po II wojnie światowej funkcjonował PGR, a w 2012 roku we wsi mieszkało 517 osób.
Zabytki
- Kościół z XVIII wieku, dawniej mauzoleum Suchodolców.
- Klasycystyczny dwór z 1848 roku, obecnie szkoła podstawowa.
- Budynek rządówki z arkadowym podcieniem.
- Budynki gospodarcze z końca XIX i początku XX wieku.
- Park z XIX wieku.
- Grodzisko po fortyfikacji rycerskiej z okresu krzyżackiego.
- Grodzisko plemienia Galindów z X–XI wieku.
Ludzie Związani z Miejscowością
- Udo Lattek – znany trener piłkarski.
- Jakub Głodkowski (1682-1765) – kaznodzieja ewangelicki, pisarz, tłumacz, rektor szkoły w Mikołajkach i proboszcz w Bożem.
Podsumowanie
Boże to wieś z bogatą historią, która sięga XIV wieku. Z zachowanych zabytków warto wymienić kościół z XVIII wieku oraz klasycystyczny dwór. Miejscowość, mimo zmieniających się czasów, zachowała swoje tradycje i charakter.
