Bocian czarny (Ciconia nigra)
Bocian czarny, znany również jako hajstra, to duży ptak z rodziny bocianowatych, występujący w Europie i Azji. Lęgnie się w rozproszonych obszarach, szczególnie w Hiszpanii oraz centralnej i wschodniej Europie, a zimuje w tropikalnych rejonach Afryki Subsaharyjskiej oraz na subkontynencie indyjskim.
Migracje
Bociany czarne podejmują długodystansowe migracje, omijając Morze Śródziemne, wybierając trasy przez Lewant lub Cieśninę Gibraltarską. Ich wędrówki trwają od sierpnia do września, osiągając średnią długość około 5667 km dla trasy zachodniej i 7000 km dla wschodniej.
Morfologia
Ptak ten osiąga długość 95–105 cm, rozpiętość skrzydeł 145–155 cm i masę około 3 kg. Upierzenie jest w większości czarne z białymi elementami, czerwone nogi i dziób wyróżniają się na tle ciała. Samice są nieco mniejsze od samców, a młode różnią się brązowym upierzeniem.
Ekologia i zachowanie
Bociany czarne preferują zadrzewione tereny mokradeł oraz obszary leśne, unikając bliskiego kontaktu z ludźmi. Żerują głównie na rybach, płazach, gadach i bezkręgowcach. Wydają różnorodne dźwięki, a ich zachowanie socjalne jest bardziej skryte niż u bocianów białych.
Gniazdowanie
Gniazda bocianów czarnych budowane są na wysokości od 4 do 25 m, przeważnie w drzewach liściastych. Samica składa od 2 do 5 jaj, które są wysiadywane przez obydwa ptaki przez 32–38 dni. Młode stają się samodzielne po 60–71 dniach, jednak wracają do gniazda na karmienie.
Status i zagrożenia
IUCN uznaje bociana czarnego za gatunek najmniejszej troski (LC). Choć populacja jest szeroko rozprzestrzeniona, nigdzie nie jest liczba liczny, a w niektórych regionach, takich jak Chiny czy Indie, liczebność spada. Zagrożenia dla gatunku obejmują utratę siedlisk, odłów oraz kolizje z liniami energetycznymi.
Ochrona
Bocian czarny podlega ścisłej ochronie, a w Polsce wprowadzono zakazy dotyczące gospodarki leśnej w pobliżu gniazd. W latach 2013–2018 krajowa populacja szacowana była na 1200–1900 par.
