Błąd systematyczny
Błąd systematyczny, zwany także obciążeniem, to rodzaj błędu pomiarowego, który wynika z zastosowanej metody lub innych znanych czynników wpływających na wyniki pomiarów. W przeciwieństwie do błędów przypadkowych, błędy systematyczne zazwyczaj wpływają na wyniki w sposób jednostronny.
Przyczyny błędów systematycznych
Główne źródła błędów systematycznych obejmują:
- Zmiany obiektu badanego po podłączeniu do urządzenia pomiarowego.
- Problemy z wykonaniem przyrządów pomiarowych, takie jak skalowanie, wzorcowanie czy montaż.
- Wpływ warunków otoczenia na stanowisko pomiarowe.
Znaczenie tych przyczyn może się różnić w zależności od mierzonych parametrów oraz metod pomiarowych. Obserwator dokonujący pomiarów powinien ocenić błędy systematyczne, co umożliwia ich eliminację lub ograniczenie już na etapie przygotowań do pomiarów.
Skutki błędów systematycznych
Błędy systematyczne prowadzą do zawyżania lub zaniżania wartości mierzonych wielkości fizycznych. W przypadku powtarzanych pomiarów wszystkie wyniki będą ukierunkowane w jedną stronę, co sprawi, że rozrzut wyników będzie przypominał ten związany z błędami przypadkowymi, ale z jednorodnym odchyleniem. W efekcie, wykrycie błędu systematycznego podczas wielokrotnego pomiaru może być trudne.
Wykrywanie błędów systematycznych
Pomimo trudności w identyfikacji błędów systematycznych, można je wykryć, stosując niezależne metody pomiarowe. Właściwe podejście do pomiarów oraz analiza wyników mogą przyczynić się do ich minimalizacji.