Bitwa pod Połonką
Bitwa pod Połonką miała miejsce 28 czerwca 1660 roku w trakcie wojny polsko-rosyjskiej (1654–1667). Wojska Rzeczypospolitej, dowodzone przez hetmana wielkiego litewskiego Pawła Jana Sapiehę oraz wojewodę ruskiego Stefana Czarnieckiego, pokonały armię rosyjską pod dowództwem Iwana Chowańskiego. Zwycięstwo to umożliwiło przerwanie rosyjskiego oblężenia twierdzy w Lachowiczach oraz wyzwolenie ziem litewskich.
Wstęp
Na koniec czerwca 1660 roku, hetman Paweł Sapieha, wspierany przez Czarnieckiego, rozpoczął ofensywę przeciwko Rosjanom, mając na celu uwolnienie Lachowicz. Obie armie wyruszyły ze Słonimia z około 11 tysiącami żołnierzy (7 tys. Litwinów i 4 tys. Polaków).
Starcie straży przednich
Rankiem 28 czerwca, polska straż przednia dowodzona przez Aleksandra Połubińskiego, natknęła się na rosyjskie straże w rejonie rzeczki Połonki. Po krótkim starciu, Połubiński rozbił Rosjan, a następnie wycofał się, by umożliwić formowanie sił głównych Rzeczypospolitej. Wojska zostały rozmieszczone w kilku formacjach, z dragonami i husarią na prawym skrzydle, piechotą w centrum oraz jazdą litewską na lewym skrzydle.
Bitwa
Bitwa rozpoczęła się od natarcia Chowańskiego na groblę. Ogień dragonii skutecznie powstrzymał Rosjan, a kontruderzenie husarii doprowadziło do ich odwrotu. Litwini, dowodzeni przez Sapiehę, nie dali się zepchnąć i zorganizowali kontratak. Kluczowym momentem była akcja pułkownika Gabriela Wojniłłowicza, który zaatakował lewe skrzydło Rosjan, co doprowadziło do chaosu w ich szeregach.
Wojska rosyjskie, pod presją ataków, zaczęły się rozpadać, a Chowański zdołał uciec jedynie z garstką jazdy. Pozostała piechota rosyjska, otoczona przez Polaków i Litwinów, stawiła opór, jednak zmasowany ogień artyleryjski zakończył ich walkę. Straty Rosjan wyniosły około 3,500 zabitych lub rannych oraz 700 jeńców.
Po bitwie
Po bitwie doszło do sporów między dowódcami o podział łupów oraz jeńców. Stefan Czarniecki zajął znaczną część okupu za jeńców, co przyciągnęło uwagę króla. Zwycięstwo pod Połonką umożliwiło Rzeczypospolitej przejęcie kontroli nad Lachowiczami, które stały się bazą dla dalszych działań przeciwko wojskom rosyjskim w Litwie. 29 czerwca wojska Czarnieckiego i Sapiehy wkroczyły do Lachowicz, zdobywając opuszczony oboz rosyjski.
