Bitwa pod Panion
Bitwa pod Panion miała miejsce w 200 roku p.n.e. i była kluczowym starciem w piątej wojnie syryjskiej (201–189 p.n.e.). Zwyciężyły w niej oddziały Seleucydów dowodzone przez Antiocha III, pokonując wojska Ptolemeuszy pod wodzą najemnika Skopasa.
Skład armii
Armia Antiocha składała się z:
- ciężkiej piechoty (falanga macedońska),
- półciężkiej elitarnej piechoty znanej jako „srebrne tarcze”,
- lekkiej piechoty z Galatów i Traków,
- jazdy syryjskiej rekrutowanej z Greków i Macedończyków,
- kontyngentów ze wschodnich satrapii, w tym słoni i ciężkiej jazdy katafrakci.
Wojska Skopasa składały się głównie z najemników greckich oraz Egipcjan uzbrojonych na wzór macedoński, a ich atutem była etolska jazda, uznawana za najlepszą w Grecji.
Przebieg bitwy
Skopas, świadomy przewagi Antiocha w ciężkozbrojnych oddziałach, planował stoczenie bitwy w trudnym terenie, co jednak nie udało się zrealizować. Bitwa miała miejsce w okolicach rzeki, gdzie wojska walczyły po obu jej stronach. Na północnym brzegu, Antioch zyskał przewagę dzięki atakowi katafraktów, które rozbiły etolską jazdę, osłaniającą falangę Ptolemeuszy. Po utracie wsparcia, armia ptolomejska stała się bezbronna wobec ataku ciężkiej jazdy Seleucydów.
Na południowym brzegu bitwa miała inny przebieg, gdzie etolska jazda osiągnęła sukcesy, jednak nie była w stanie przełamać pozycji Antiocha. Ucieczka koni etolskich przed słoniami spowodowała chaos w wojskach Skopasa, co doprowadziło do całkowitej klęski Ptolemeuszy. Skopas zmuszony był do ucieczki do Sydonu, który ostatecznie poddał się Antiochowi z powodu braku sił i zapasów.
Skutki bitwy
Bitwa pod Panion miała tragiczne konsekwencje dla Ptolemeuszy, którzy stracili znaczną część swojej armii oraz kontrolę nad Syrią południową, Fenicją i Palestyną, co miało długotrwały wpływ na ich pozycję w regionie.
Bibliografia
- K. Kęciek, Magnezja 190 p.n.e., Warszawa 2003
