Bitwa pod Guzowem
Bitwa pod Guzowem miała miejsce 5 lipca 1607 roku i była częścią rokoszu Zebrzydowskiego. To bratobójcze starcie zbrojne odbyło się pomiędzy wojskami króla Zygmunta III Wazy a oddziałami szlachty i magnaterii.
Siły przeciwne
W bitwie wzięły udział:
- Rokoszanie: 10 tysięcy piechoty, 600 jazdy, 28 dział.
- Wojska królewskie: 9100 piechoty, 3200 jazdy, 24 działa.
Wojska królewskie dowodzone były przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego oraz hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza. Ostatecznie armia królewska rozbiła oddziały rokoszan.
Przebieg bitwy
Rokoszanie maszerowali z Warki przez Radom w kierunku Szydłowca i Krakowa, gdy ich drogę zagrodziła armia królewska. Wojska królewskie zajęły pozycje na wzgórzu, podzielone na trzy części z różnymi dowódcami:
- Prawe skrzydło: wojsko litewskie pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza.
- Centrum: prywatne poczty króla, dowodzone przez Jana Potockiego.
- Lewe skrzydło: siły koronne pod dowództwem Stanisława Żółkiewskiego.
Rokoszanie zajęli podmokłą równinę, tworząc swoje skrzydła pod dowództwem Herburta, Zebrzydowskiego i Radziwiłła. Na początku jazda Radziwiłła zdołała rozbić szyk wojsk Chodkiewicza, docierając do miejsca, gdzie przebywał król. Ostatecznie została jednak odparta przez piechotę.
W walce obie strony w centrum uznały się za pokonane i wycofały się. Kluczowym momentem bitwy było uderzenie lewego skrzydła wojsk królewskich, które starło się z piechotą węgierską Herburta. Mimo początkowego oporu, prawe skrzydło rokoszan zostało rozbite. W wyniku ataku drugiego rzutu wojsk Potockiego, rokoszanie ulegli panice, co doprowadziło do ich klęski.
Podsumowanie
Bitwa pod Guzowem była istotnym wydarzeniem w historii Polski i Litwy, które miało miejsce w kontekście wewnętrznych konfliktów politycznych. Ostateczne zwycięstwo wojsk królewskich przyczyniło się do umocnienia władzy Zygmunta III.
