Bitwa pod Dębem Wielkim

Bitwa pod Dębem Wielkim

Bitwa pod Dębem Wielkim miała miejsce 31 marca 1831 roku w trakcie wojny polsko-rosyjskiej. Była to znacząca konfrontacja, w której polskie siły dowodzone przez generała Jana Skrzyneckiego odniosły zwycięstwo nad rosyjskim korpusem generała Grigorija Rosena.

Przebieg bitwy

Po przegranej bitwie pod Wawrem, generał Fiodor Geismar wycofał się do Dębu Wielkiego, gdzie połączył siły z 6. korpusem Rosena. Rosjanie zajęli silną pozycję, w której skład wchodziło 8000 piechoty, 2000 jazdy oraz 20 dział. Ich obronę osłaniał las i rozlewiska, co utrudniało ataki polskiej jazdy.

Generał Skrzynecki, dowodząc 30 000 żołnierzy, nakazał atak na lewe skrzydło Rosjan przy udziale 4. Pułku Piechoty Liniowej, natomiast 8. Pułk Piechoty Liniowej miał zaatakować prawe skrzydło. Pomimo dużego zaangażowania obu pułków, natarcia nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, a straty były znaczne. Skrzynecki zdecydował się na wstrzymanie działań i rozłożenie obozu na noc.

Jednakże, Bogusławski z 4. Pułku, zdołał zaskoczyć Rosjan, atakując ich lewe skrzydło. W odpowiedzi, Skrzynecki, za namową generała Wojciecha Chrzanowskiego, zlecił szarżę jazdy przez most, co zostało zrealizowane przez generała Kazimierza Skarżyńskiego. Ta szarża częściowo zdołała rozbić rosyjskie siły, które zaczęły się wycofywać. Niestety, brak zdecydowanych działań Skrzyneckiego uniemożliwił Polakom pełne wykorzystanie zwycięstwa, gdyż nie rozkazał pościgu za uciekającymi Rosjanami.

Rezultaty bitwy

• Polacy wzięli 900 jeńców rosyjskich.
• Zdobyto 12 dział oraz znaczne ilości broni i sprzętu.

Podsumowanie

Bitwa pod Dębem Wielkim, pomimo niepełnego wykorzystania odniesionego zwycięstwa, miała istotne znaczenie w kontekście wojny polsko-rosyjskiej, ukazując determinację i zdolności polskich żołnierzy w walce z przeważającymi siłami rosyjskimi.

Bibliografia

• Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo MON, Warszawa 1967.
• Zbigniew Gnat-Wieteska, Wawer – Dębe Wielkie, „Rocznik Mińsko-Mazowiecki”, z. 17, 2009, s. 7-29.
• Szkic bitwy pod Dębem Wielkim, 31 III 1831, ze zbiorów Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej.