Bezokolicznik

Bezokolicznik

Bezokolicznik to forma czasownika, która wyraża czynność lub stan w sposób abstrakcyjny, nie wskazując czasu, rodzaju, liczby, osoby, trybu ani aspektu. W niektórych językach, jak łacina czy greka klasyczna, może jednak wyrażać pewne z tych kategorii. W polskim języku bezokolicznik pełni istotną rolę w zdaniach, szczególnie w połączeniu z czasownikami fazowymi oraz konstrukcjami modalnymi.

Bezokolicznik w języku polskim

W języku polskim bezokoliczniki zakończone są na -ć lub -c. Wyróżniamy kilka grup bezokoliczników, które różnią się końcówkami, według formy 3. osoby liczby pojedynczej czasu przeszłego:

• -ić, -yć, -uć – np. tłumaczyć (tłumaczył)
• -eć – np. drzeć (darł)
• -ać – np. piać (piali)
• -ąć – np. dąć (dęli)
• -ść – np. nieść (niosłem)
• -źć – np. gryźć (gryzłem)
• -c – np. wlec (wlokłem)

Uwagi dotyczące bezokoliczników

• Współczesna ortografia nie przewiduje bezokoliczników kończących się na -dz (np. mogę, biegnę).
• Do XV wieku w języku polskim istniała końcówka -ci (np. mieci, dzisiejsze mieć).
• Czasowniki niewłaściwe (defektywne) nie mają formy bezokolicznika, np. powinien, powinna.

Bezokolicznik stanowi podstawowy element gramatyki, umożliwiający zrozumienie i prawidłowe konstruowanie zdań w języku polskim.