Bazylika św. Elżbiety we Wrocławiu
Bazylika św. Elżbiety, znana również jako Fara Elżbietańska, to gotycki kościół garnizonowy z wieżą o wysokości 91,46 m, zlokalizowany w Wrocławiu na placu między ulicami Kiełbaśniczą, Odrzańską, św. Mikołaja i św. Elżbiety. Patronką świątyni jest św. Elżbieta Węgierska. W kościele mieści się Mauzoleum Pamięci Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej.
Historia i architektura
Kościół został konsekrowany w 1257 roku, jednak jego historia sięga początku XIII wieku, kiedy to powstał pierwszy budynek pod wezwaniem św. Wawrzyńca. Obecna trójnawowa bazylika, ufundowana przez Bolesława III Rozrzutnego, powstała w stylu gotyckim na początku XIV wieku. Wzniesiono ją z cegły, a bryła ma długość 68,2 m i szerokość 34,47 m.
W ciągu wieków kościół przeszedł wiele zmian i renowacji. W 1525 roku stał się kościołem ewangelickim. Po II wojnie światowej przekazano go katolickiemu ordynariatowi polowemu, a 31 maja 1997 roku Jan Paweł II poświęcił świątynię i nadał jej status bazyliki mniejszej.
Taras widokowy
Wieża kościelna, osiągająca wysokość 91,46 m, dysponuje tarasem widokowym na wysokości około 75 m, dostępnych poprzez ponad 300 schodów. Z tarasu rozciąga się widok na wrocławski rynek oraz Sudety.
Kaplica Smedchina
Kaplica Smedchina, zbudowana w XIV wieku, jest znana z zachowanych polichromii o dużej wartości artystycznej. Odkrycie ich w 2004 roku dostarczyło cennych informacji o późnośredniowiecznym malarstwie.
Dzwony i organy
W wieży bazyliki znajdują się trzy dzwony, w tym Dzwon Bohaterów, który bije codziennie. Kościół posiadał również bogate wyposażenie, w tym organy zbudowane przez Michaela Englera, które zostały zniszczone w pożarze w 1976 roku.
Katastrofy kościoła
- 1529: zawalił się hełm wieży.
- 1645: zniszczone zostały południowe okna.
- 1857: zawaliły się filary nawy południowej.
- 1976: pożar zniszczył drewniane wyposażenie kościoła.
Przynależność organizacyjna
Parafia cywilno-wojskowa św. Elżbiety została erygowana w 1998 roku i obejmuje 2695 mieszkańców. Proboszczem jest ks. prał. płk Janusz Radzik.
Bazylika św. Elżbiety jest nie tylko ważnym miejscem kultu, ale także symbolem bogatej historii Wrocławia, łączącym różnorodne tradycje religijne i kulturowe.
