Bazylia pospolita
Bazylia pospolita (Ocimum basilicum L.) to jednoroczna roślina z rodziny jasnotowatych, pochodząca prawdopodobnie z tropikalnej Afryki. Obecnie występuje głównie w uprawach. Jej nazwa wywodzi się z greckiego słowa oznaczającego króla, co kojarzone było z jej użyciem w perfumach. W starożytnym Rzymie bazylię traktowano jako talizman.
Morfologia
- Łodyga: Czworokątna, czerwonawa, wysokość 30-60 cm, rozgałęziona.
- Liście: Jasnozielone, błyszczące, długość do 5 cm, jajowate lub romboidalne, z gruczołami produkującymi olejek eteryczny.
- Kwiaty: Dwuwargowe, w kolorach czerwonym, różowym lub żółtobiałym, zebrane w nibyokółki, kwitnące w lipcu i sierpniu.
- Owoce: Owalna, brązowa niełupka o długości do 15 mm.
- Korzeń: System palowy, silnie rozgałęziony.
Zmienność
Wyróżnia się odmianę Bazylia grecka (Ocimum basilicum var. minimum), która jest niskorosnąca i gęsto ulistniona.
Zastosowanie
- Roślina uprawna: Uprawiana głównie w Ameryce Południowej i Azji, znana od czasów prehistorycznych.
- Surowiec zielarski: Ziele bazylii zawiera olejek eteryczny o działaniu poprawiającym trawienie i samopoczucie.
- Roślina przyprawowa: Używana w kuchni, szczególnie w potrawach włoskich, do sałatek, zup i mięs.
- Przemysłowy: Wykorzystywana w przemyśle perfumeryjnym, spożywczym oraz spirytusowym.
- Roślina ozdobna: Odstrasza owady.
Uprawa
Bazylia jest łatwa w uprawie. Preferuje stanowiska nasłonecznione i żyzne, przepuszczalne gleby. Nasiona można wysiewać w maju, a rośliny należy przerwać, pozostawiając co 15–20 cm. Wymaga umiarkowanego podlewania oraz ochrony przed mączniakiem i mszycami.
Bibliografia
- Lesley Bremness, „Wielka księga ziół”, Warszawa, „Wiedza i Życie”, 1991.
