Dzisiaj jest 16 czerwca 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Baza danych

Chcę dodać własny artykuł

Baza danych

Baza danych to zbiór danych zapisanych zgodnie z określonymi regułami, często z wykorzystaniem systemu zarządzania bazą danych (DBMS). W ustawie z 27 lipca 2001 r. zdefiniowano bazę danych jako zbiór danych zorganizowanych według określonej systematyki, wymagający znacznego nakładu inwestycyjnego na weryfikację i prezentację zawartości. Programy do obsługi baz danych operują głównie na danych tekstowych i liczbowych, ale także na grafice, muzyce i danych o nieokreślonej strukturze.

Historia

Termin „baza danych” po raz pierwszy użyto w 1963 roku podczas sympozjum dotyczącego gromadzenia danych. Pierwsze systemy zarządzania bazami danych powstały w latach 60., a pionierem był Charles Bachman, który wprowadził modele sieciowe i hierarchiczne. W 1970 roku E.F. Codd zaproponował relacyjny model danych, który zyskał popularność dopiero w latach 80. dzięki rozwojowi technologii. W latach 90. nastąpił rozwój obiektowych baz danych oraz baz danych Open Source, jak PostgreSQL i MySQL. Na początku XXI wieku pojawiły się bazy danych XML, integrujące dokumenty i dane.

Budowa bazy danych

Dane w bazach danych mogą być organizowane w formie tabel, gdzie każdy rekord jest zbiorem informacji podzielonym na pola. Taka struktura umożliwia szybkie sortowanie i wyszukiwanie informacji.

Rodzaje baz danych

Bazy danych dzielą się na:

  • Bazy proste:
    • kartotekowe
    • hierarchiczne
  • Bazy złożone:
    • relacyjne
    • obiektowe
    • relacyjno-obiektowe
    • strumieniowe
    • temporalne
    • serii czasowych
    • nierelacyjne (NoSQL)

Bazy relacyjne

Bazy relacyjne organizują dane w tabelach, które mogą współpracować ze sobą. Umożliwiają one użycie języka SQL do operacji na danych. Kluczowe zasady relacyjnych baz danych obejmują:

  • Wszystkie dane są reprezentowane jako dwuwymiarowe tabele.
  • Możliwość porównywania wartości z różnych kolumn i scalania danych.
  • Operacje oparte są na algebrze relacji.
  • Obecność kolumn klucza podstawowego do identyfikacji wierszy.

Bazy obiektowe i relacyjno-obiektowe

Bazy obiektowe przechowują dane jako obiekty, a relacyjno-obiektowe łączą elementy obu modeli, pozwalając na manipulowanie danymi jako zestawem obiektów, z relacyjnym mechanizmem przechowywania.

Bazy nierelacyjne (NoSQL)

Bazy NoSQL przechowują dane w formie par klucz-wartość, bez wymogu relacji między obiektami. Mogą mieć różnorodne struktury danych, niekoniecznie tabelaryczne.

Temporalne bazy danych

To odmiana baz relacyjnych, w której każdy rekord ma znacznik czasowy, co umożliwia operacje na danych temporalnych.