Bataliony Chłopskie
Bataliony Chłopskie (BCh) były konspiracyjną organizacją zbrojną polskiego ruchu ludowego, liczącą około 170 tys. ludzi. Po Armii Krajowej były drugą co do wielkości formacją zbrojną w Polsce. Organizacja składała się z 70 oddziałów partyzanckich i około 400 jednostek prowadzących działania sabotażowe. Straty BCh do marca 1945 roku wyniosły około 7000 żołnierzy.
Historia
BCh powstały w 1940 roku jako odpowiedź na rosnące wpływy sanacyjne w Związku Walki Zbrojnej. Ludowcy, dążąc do emancypacji, zdecydowali się na utworzenie własnej organizacji wojskowej. Formacja przyjęła nazwę Bataliony Chłopskie w 1941 roku, a jej celem było zapewnienie chłopom wpływu na podziemie oraz na przyszły kształt państwa.
Organizacja
Centralnym organem BCh było Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego, a komendantem głównym od 1940 roku był Franciszek Kamiński. BCh nie posiadały oddziałów w dużych miastach, a przeważającą część członków stanowili mieszkańcy wsi. W organizacji działały Oddziały Specjalne, które prowadziły działania dywersyjne.
Walka
BCh stawiali opór okupacji, broniąc ludności wiejskiej przed terrorem. W czasie II wojny światowej przeprowadzili ponad 3000 akcji bojowych, w tym 900 bitew. Do kluczowych akcji należały walki w Zamojszczyźnie, wysadzenie pociągu amunicyjnego, a także ataki na więzienia.
Rozmowy scaleniowe z Armią Krajową
W 1943 roku BCh podpisały umowę scaleniową z Armią Krajową, jednak rzeczywiste scalenie nie zostało w pełni zrealizowane. Z około 112 tys. żołnierzy BCh, tylko 40 tys. przyjęto do AK, reszta organizacji pozostała samodzielna.
Upamiętnienie
Walki Batalionów Chłopskich zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. W 2019 roku odsłonięto pomnik w Warszawie, a ulice Batalionów Chłopskich noszą wiele miejscowości w Polsce. Ponadto, istnieją szkoły noszące ich imię.
Bibliografia
- Jerzy Markiewicz, Bataliony Chłopskie w obronie Zamojszczyzny.
- Kazimierz Przybysz, Bataliony Chłopskie w walce o narodowe i społeczne wyzwolenie.
- Stanisław Jagiełło, Kryptonim „Telegraf”.
- Janusz Gmitruk, Bataliony Chłopskie 1940-1945.
