„`html
Święta Barbara z Nikomedii
Św. Barbara, według legendy, była dziewicą i męczennicą chrześcijańską, uznawaną za jedną z Czternastu Świętych Wspomożycieli w Kościele katolickim i prawosławnym. Jej postać nie jest wzmiankowana w źródłach antycznych ani Martyrologium Hieronima, znana jest głównie z średniowiecznej legendy.
Żywot
Życie św. Barbary datowane jest na przełom III i IV wieku. Pochodziła z pogańskiej rodziny z Heliopolis. Po przyjęciu chrześcijaństwa przez Barbarę, jej ojciec Dioskuros doniósł na nią do władz. Została uwięziona w wieży i ścięta mieczem, prawdopodobnie około 305 roku, podczas prześladowań za panowania cesarza Galeriusza.
Kult
Kult św. Barbary był szczególnie silny w Polsce. Wspomniana jest w modlitewniku Gertrudy z XI wieku, a jej liturgiczne wspomnienie obchodzone jest 4 grudnia. W 1969 roku, w wyniku reformy katolickiej liturgii, jej kult został ograniczony do czci lokalnej, jednak w Kościele katolickim nie jest możliwa dekanonizacja. Wciąż jest czczona w Kościele prawosławnym.
Relikwie
Relikwie św. Barbary sprowadzone przez cesarza Justyniana do Konstantynopola w VI wieku, znajdują się w Kijowie od 1108 roku. Część relikwii przekazana Wenecjanom w 1202 roku znajduje się w kościele św. Jana Ewangelisty na wyspie Torcello. W Polsce, relikwia czaszki Barbary, po burzliwej historii, obecnie jest przechowywana w klasztorze w Czerwińsku nad Wisłą.
Patronat
- Współpatronka archidiecezji katowickiej
- Patronka dobrej śmierci oraz różnych zawodów, w tym górników, marynarzy i więźniów
- Orędowniczka w trudnych sytuacjach, takich jak burze i pożary
- Patronka Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie
Dzień obchodów
Wspomnienie liturgiczne św. Barbary obchodzone jest 4 grudnia, a tradycyjne święto górnicze, Barbórka, przypada w tym samym dniu.
Ikonografia i atrybuty
W ikonografii św. Barbara przedstawiana jest z kielichem i hostią, co symbolizuje Eucharystię. Czasami ukazywana jest z wieżą, w której była więziona, oraz z mieczem, od którego zginęła. Atrybutami Barbary są m.in. anioł, miecze, gałązka palmowa oraz wieża.
„`