Banshee w mitologii irlandzkiej
Banshee, z irlandzkiego bean-sidhe (dosł. „kobieta z kurhanu”), jest postacią z mitologii irlandzkiej, często utożsamianą z przynoszeniem wieści o śmierci w rodzinie. Uznawana jest za istotę pośredniczącą między światem żywych a zaświatami, co związane jest z mitem o Tuatha Dé Danann.
Charakterystyka banshee
Banshee najczęściej ukazuje się w postaci kobiecej, towarzysząc śmierci bliskich członków rodziny. Jej obecność zwiastuje żałosny płacz, zwany keening, który informuje o nadchodzącej tragedii. Istnieje różnica między usłyszeniem a ujrzeniem banshee: usłyszenie jej lamentu zapowiada śmierć kogoś w rodzinie, natomiast jej widok jest znakiem, że to osoba, która ją dostrzegła, wkrótce umrze.
Banshee zazwyczaj przedstawiana jest w białej sukni, z długimi, jasnymi włosami, które czesze srebrnymi grzebieniami. W folklorze szkockim istnieją podobne postacie, które piorą odzież ludzi mających wkrótce umrzeć. Obecność kilku banshee jednocześnie może zapowiadać śmierć osoby o znaczeniu duchowym.
Odniesienia w kulturze współczesnej
Banshee znalazła swoje miejsce w literaturze i filmach. Jorge Luis Borges w Księdze istot zmyślonych opisuje ją jako dźwięk zakłócający noce mieszkańców Irlandii. W 2022 roku powstał amerykański film The Banshees of Inisherin (pol. Duchy Inisherin), w reżyserii Martina McDonagha, który porusza temat banshee w kontekście ludzkich relacji i tragedii.
Podsumowanie
Banshee to istota głęboko zakorzeniona w irlandzkiej mitologii, symbolizująca bliskość śmierci. Jej charakterystyczny lament i wygląd przyczyniły się do jej obecności w kulturze, która podkreśla wzajemne powiązania między żywymi a umarłymi.
