inne
|wprowadzona = lata 10. XVII w.
|opis = biała czaszka i dwie białe skrzyżowane kości na czarnym tle
|commons = Category:Jolly Roger
}}
Bandera piracka (ang. Jolly Roger, pol. Wesoły Roger) – bandera wywieszana na maszcie statku w celu identyfikowania się pomiędzy piratami w XVIII wieku (późna część Złotego Wieku Piractwa).
Bandera powszechnie znana jako „Jolly Roger”, przedstawia najczęściej czaszkę i piszczele na czarnym tle. Używana była już w drugiej dekadzie XVIII wieku przez takich piratów jak „Black Sam” Bellamy, Edward England, czy John Taylor.
Historia
Zapoczątkowanie nazwy
Nazwa „Jolly Roger”, w odniesieniu do pirackiej bandery, została użyta po raz pierwszy w książce Charlesa Johnsona pt. Historia najsłynniejszych piratów, ich zbrodnicze wyczynki i rabunki (ang. A General History of the Robberies and Murders of the most notorious Pyrates), wydrukowanej w Wielkiej Brytanii w 1724.
Johnson nazwę „Jolly Roger” usłyszał od pirata Bartholomew Roberts w czerwcu 1721, a następnie od kapitana Francis Spriggs w grudniu 1723. Roberts i Spriggs używali tej samej nazwy, choć ich flagi były zupełnie inne, co zasugerowało, że „Jolly Roger” jest potoczną nazwą każdej pirackiej bandery. Ani flaga Robertsa, ani flaga Spriggsa, nie zawierały kości i piszczeli.
Richard Hawkins, który został porwany przez piratów w 1724, zanotował, że piraci używają czarnej flagi z postacią szkieletu przebijającego serce dzidą.
Początek nazwy nie jest do końca znany. „Jolly Roger” w XVII wieku było określeniem jowialnego i beztroskiego mężczyzny, ale w XVIII wieku jego znaczenie całkowicie się zmieniło na rzecz czarnej flagi ze szkieletem lub czaszką. W 1703, angielski pirat John Quelch wieszał flagę „Old Roger” (ang. Stary Roger), co z kolei było przydomkiem diabła.
Użycie
Statki piratów w trakcie „polowań” pływały pod różnymi narodowymi (fałszywymi) banderami, by tym sposobem zmylić i zbliżyć się do potencjalnej ofiary. Dopiero krótko przed abordażem wznosiły piracką banderę, wykorzystując element zaskoczenia.
Bandera była ważną bronią psychologiczną, która, wraz z reputacją piratów, uchodzących za szczególnie bezlitosnych i okrutnych, tak przerażała napadniętych, że często oddawali oni swój statek wraz z ładunkiem, lub uciekali w popłochu, bez próby podjęcia walki.
Groźne emblematy bandery, kojarzące się z destrukcją i zniszczeniem, były charakterystyczne dla każdego kapitana pirackiej jednostki. Często były kojarzone z jego reputacją lub przedstawiały przesłania i ostrzeżenia kierowane do jego wrogów. Na przykład kapitan Bartholomew Roberts, który wzbogacał się napadami na statki handlowe w okolicach wysp Barbados i Martynika, używał czarnej flagi przedstawiającej figurę pirata (przypuszczalnie siebie samego), która stała na dwóch czaszkach. Pod jedną widniał skrót „ABH” (A Barbadian’s Head), pod drugą „AMH” (A Martiniquan’s Head). Przesłanie było proste: marynarze z tych kolonii nie mogą liczyć na litość, jeśli będą stawiać Robertsowi jakikolwiek opór.
z „Jolly Roger” w Gibraltarze.]]
Często używane motywy, jak czaszki lub klepsydry, oznaczały zbliżającą się śmierć załogi atakowanego przez piratów statku, strzały lub dzidy – rychłą i brutalną, a krwawe serca – powolną i bolesną.
W XX wieku
W brytyjskiej marynarce wojennej „Jolly Roger” stał się ekwiwalentem niemieckiego proporca zwycięstwa wywieszanego na niemieckich okrętach podwodnych podczas ich powrotu do bazy. W tej formie była to czarna flaga z białą czaszką i dwoma skrzyżowanymi piszczelami z doszytymi białymi pasami oraz gwiazdami, reprezentującymi sukcesy okrętu podwodnego przy użyciu – odpowiednio – torped lub działa. Od czasów pierwszej wojny w Zatoce Perskiej flagi tej używają również okręty, które odpaliły w kierunku lądu pociski rakietowe.
Galeria
Plik:Edward Low Flag.svg|Flaga używana przez pirata Edwarda Lowa.
Plik:Pirate Flag of Blackbeard (Edward Teach).svg|Flaga często nazywana „Jolly Roger”. Była często używana przez Czarnobrodego, ale podobne flagi widziano na masztach Edwarda Lowa i Francisa Spriggsa.
Plik:John Quelch Flag.svg|Uznawana jest za flagę Johna Quelcha, ale jej wygląd bliższy jest opisowi flagi Johna Philipsa.
Plik:Captain Dulaien Flag.svg|Flaga kapitana Waltera Kennedy’ego (identyczna do tej, której używał Jean Thomas Dulaien).
Plik:Bartholomew Roberts Flag.svg|Pierwsza flaga należąca do Bartholomew Robertsa. Ukazywała go wraz ze Śmiercią trzymających klepsydrę.
Plik:Bartholomew Roberts Flag1.svg|Nowsza flaga należąca do Bartholomew Robertsa. Ukazywała go stojącego na dwóch czaszkach, jedna to czaszka mieszkańca Barbadosu (ABH), a druga to czaszka mieszkańca Martyniki (AMH) – były to dwie wyspy, których najbardziej nienawidził.
Plik:Pirate Flag of Rack Rackham.svg|Flaga, której używał Calico Jack Rackham.
Plik:flag of Edward England.svg|Flaga, której używali „Black Sam” Bellamy i Edward England.
Plik:Pirate Flag of Stede Bonnet.svg|Tradycyjny wygląd flagi, która przypisywana jest piratowi Stede’owi Bonnetowi.
Plik:flag of Christopher Condent.svg|Flaga używana przez pirata Christophera Condenta.
Plik:Flag of Henry Every red.svg|Popularna wersja flagi wieszanej przez Henry’ego Every’ego. Widziano też podobne, ale z czarnym tłem.
Plik:Pirate Flag of Henry Every.svg|Czarna wersja flagi używanej przez Henry’ego Every’ego.
Plik:Flag of Christopher Moody.svg|Flaga używana przez pirata Christophera Moody’ego.
Plik:Pirate Flag of Thomas Tew.svg|Flaga prawdopodobnie używana przez Thomasa Tewa.
Plik:Richard Worley Flag.svg|Flaga używana przez Richarda Worleya.
Plik:Pirate Flag of Emanuel Wynne.svg|Flaga używana przez Emanuela Wynna.
Plik:Bandanna Roger Flag.svg|Bandera „Bandanna Roger” używana przez piratów na Karaibach.
